Δευτέρα 24 Δεκεμβρίου 2018

Υμνογραφικά - Ερμηνευτικά (ρκγ΄) Το Προεόρτιο Απολυτίκιο της Παραμονής των Χριστουγέννων! Από τον Θεολόγο και Πρωτοψάλτη Θεόδωρο Ρόκα

"Ἀπεγράφετο ποτέ, σὺν τῷ πρεσβύτῃ Ἰωσήφ, ὡς ἐκ σπέρματος Δαυΐδ, ἐν Βηθλεὲμ ἡ Μαριάμ, κυοφοροῦσα τὴν ἄσπορον κυοφορίαν. Ἐπέστη δὲ καιρὸς ὁ τῆς γεννήσεως, καὶ τόπος ἦν οὐδεὶς τῷ καταλύματι· ἀλλ' ὡς τερπνὸν παλάτιον, τὸ Σπήλαιον τῇ Βασιλίδι ἐδείκνυτο. Χριστὸς γεννᾶται, τὴν πρὶν πεσοῦσαν,ἀναστήσων εἰκόνα".

Το ανωτέρω προεόρτιο απολυτίκιο, το συναντάμε στην υμνολογία της Ορθοδόξου Εκκλησίας μια και μοναδική ημέρα συγκεκριμένα την 24η Δεκεμβρίου. Το Απολυτίκιο αυτό, αφενός είναι το κατ΄ εξοχήν προεόρτιο Απολυτίκιο των Χριστουγέννων, αφετέρου ψάλλεται τόσο στην Ακολουθία του Εσπερινού και του Όρθρου της 24ης Δεκεμβρίου όσο και στην Ακολουθία των Μεγάλων βασιλικών Ωρών και μάλιστα σε κάθε μια από τις τέσσερις Ακολουθίες των Ωρών που έχουν συμπτυχτεί σε μια ενιαία Ακολουθία.

Για να αναζητήσουμε το νόημα του Απολυτικίου θα πρέπει πρώτα να αναζητήσουμε ποιό είναι το υπόβαθρο, από το οποίο αντλεί στοιχεία και περιεχόμενο ο ιερός υμνωδός. Το υπόβαθρο του εν λόγω Απολυτικίου δεν είναι άλλο από τη διήγηση του κατά Λουκάν ευαγγελίου, όπου ο ευαγγελιστής Λουκάς στο δεύτερο κεφάλαιο του ευαγγελίου του δίδε λεπτομερή περιγραφή των περιστατικών - γεγονότων που προηγήθηκαν της Γεννήσεως του Χριστού.

Σύμφωνα με τη διήγηση του ευαγγελιστή: "Ἐγένετο δὲ ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἐξῆλθε δόγμα παρὰ Καίσαρος Αὐγούστου ἀπογράφεσθαι πᾶσαν τὴν οἰκουμένην. Αὕτη ἡ ἀπογραφὴ πρώτη ἐγένετο ἡγεμονεύοντος τῆς Συρίας Κυρηνίου. Καὶ ἐπορεύοντο πάντες ἀπογράφεσθαι, ἕκαστος εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν. Ἀνέβη δὲ καὶ Ἰωσὴφ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας ἐκ πόλεως Ναζαρὲτ εἰς τὴν Ἰουδαίαν εἰς πόλιν Δαυῒδ ἥτις καλεῖται Βηθλέεμ, διὰ τὸ εἶναι αὐτὸν ἐξ οἴκου καὶ πατριᾶς Δαυῒδ, ἀπογράψασθαι σὺν Μαριὰμ τῇ ἐμνηστευμένῃ αὐτῷ γυναικὶ, οὔσῃ ἐγκύῳ. Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ εἶναι αὐτοὺς ἐκεῖ ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ τεκεῖν αὐτήν, καὶ ἔτεκεν τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον· καὶ ἐσπαργάνωσεν αὐτὸν καὶ ἀνέκλινεν αὐτὸν ἐν τῇ φάτνῃ, διότι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι" (Λκ. 2,1-7).

Με λίγα λόγια λοιπόν κατά την παραμονή των Χριστουγέννων και συγκεκριμένα κατά την τέλεση της Ακολουθίας των Μεγάλων Βασιλικών Ωρών ακούγεται διαρκώς το προεόρτιο Απολυτίκιο που περιγράφει συνοπτικά: α) το διάταγμα του αυτοκράτορα για την απογραφή των υπηκόων της αυτοκρατορίας, β) την απογραφή του Ιωσήφ και της Παρθένου Μαρίας στη Βηθλεέμ, γ) την καταγωγή του Ιησού Χριστού από το βασιλικό γένος του Δαυίδ, του μεγάλου βασιλιά του αρχαίου Ισραήλ, δ) τη φάτνη της γεννήσεως του Κυρίου και ε) το γεγονός της γεννήσεως του Χριστού αυτό καθαυτό.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σχόλιο Ιστολογίου

Οι απόψεις που εκφράζονται, απηχούν την προσωπική γνώμη του εκάστοτε γράφοντος.

Γράψτε το σχόλιό σας και απλά περιμένετε λίγες ώρες μέχρι να το δείτε δημοσιευμένο.

Σχόλια που τηρούν στοιχειώδη κανόνες ευπρέπειας είναι αυτονόητο ότι αποτελούν αφορμή διαλόγου και ουδέποτε θα λογοκριθούν.

Δεν επιτρέπονται σχόλια που συκοφαντούν κάποιο πρόσωπο, που περιέχουν υβριστικούς χαρακτηρισμούς κλπ. Για τον λόγο αυτό ενεργοποιήθηκε η προ-έγκριση για να αποφευχθούν κρούσματα προσβλητικής συμπεριφοράς διότι οφείλουμε να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπεια του ιστολογίου μας.

Ανώνυμα σχόλια ή σχόλια με ψευδώνυμο ενδέχεται να διαγραφούν για την διαφύλαξη της ποιότητας. Τα σχόλια δεν είναι πεδίο στείρας αντιπαράθεσης αλλά προβληματισμού και γόνιμου διαλόγου.