Πέμπτη 21 Μαΐου 2020

Οδοιπορικό στη Βυζαντινή Νάξο (νδ’) «Ο μεσοβυζαντινός ναός του Αγίου Κωνσταντίνου στις Τρίποδες»! Της Αρχαιολόγου Ειρήνης Βασιλάκη

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!

Ειρήνης Βασιλάκη 
Αρχαιολόγου 

Ο ναός του Μεγάλου Κωνσταντίνου βρίσκεται στη δυτική πλευρά της Νάξου, στην τοποθεσία Κεχρεές, σε κοντινή απόσταση από το χωριό Τρίποδες (περίπου δυο χιλιόμετρα). Η περιοχή - που είναι αγροτική και αρκετά εύφορη - ονομάζεται επιπλέον και Σταυροπηγή και τριγύρω υπάρχουν καλλιεργήσιμες εκτάσεις και βοσκοτόπια. Είναι ορατός ανατολικά της παραλίας της Πλάκας αφού είναι κτισμένος σε ύψωμα.

Ο αρχιτεκτονικός τύπος του ναού είναι συνεπτυγμένος σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο και είναι ιδιαιτέρως ραδινός[1] (= ψηλόλιγνες αναλογίες). Χρονολογείται στον 11ο αιώνα. Δυστυχώς το μνημείο είναι αρκετά αλλοιωμένο εξαιτίας ατυχών επεμβάσεων που έγιναν τα τελευταία χρόνια για την προστασία του, χωρίς όμως της επίβλεψη της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Ως εκ τούτου ο ναός μοιάζει να είναι αρκετά νεότερος και πολλά σημαντικά βυζαντινά στοιχεία του έχουν χαθεί (εικ. 1 Χρήση τσιμέντου στο μνημείο – Άποψη από ανατολικά)

Εικ. 1

Ο ζωγραφικός διάκοσμος, όπως συνηθίζεται σε πολλούς ναούς που εξακολουθούν να λειτουργούνται ανά τους αιώνες, είχε ασβεστωθεί. Όμως πριν από μερικά χρόνια καταστράφηκε ολοκληρωτικά. Έτσι δεν έχουμε εικόνα της θεματογραφίας και της τεχνοτροπίας των τοιχογραφιών, παρά μόνο πληροφορίες για την ύπαρξη τους (εικ. 2 Άποψη του σύγχρονου απλού ξύλινου τέμπλου). (εικ. 3 Άποψη της Αγίας Τράπεζας) (εικ. 4 Άποψη του τρούλου εσωτερικά). 

Εικ. 2
Εικ. 2


Εικ. 4

Χάρη στην ύπαρξη παλιών φωτογραφιών μαρτυρείται το γεγονός ότι σώζονταν στο ναό δυο θωράκια από το βυζαντινό τέμπλο, χρονολογούμενα πιθανότατα στον 11ο αιώνα. Επιπλέον, αρχιτεκτονικό γλυπτό είχε εντοπιστεί σε ένα από τα παράθυρα του τρούλου, στο δυτικό και επρόκειτο για εντοιχισμένο πεσσίσκο διακοσμημένο με ελισσόμενο βλαστό[2]


[1] Μαστορόπουλος Γ., «Νάξος, το άλλο κάλλος», Ελληνικές Ομοιογραφικές Εκδόσεις, Αθήνα 2006, σελ. 106, 110.
[2] Ασλανίδης Κλ., «Βυζαντινή Ναοδομία στη Νάξο» (Διδακτορική διατριβή), Πάτρα 2014, σελ. 249.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σχόλιο Ιστολογίου

Οι απόψεις που εκφράζονται, απηχούν την προσωπική γνώμη του εκάστοτε γράφοντος.

Γράψτε το σχόλιό σας και απλά περιμένετε λίγες ώρες μέχρι να το δείτε δημοσιευμένο.

Σχόλια που τηρούν στοιχειώδη κανόνες ευπρέπειας είναι αυτονόητο ότι αποτελούν αφορμή διαλόγου και ουδέποτε θα λογοκριθούν.

Δεν επιτρέπονται σχόλια που συκοφαντούν κάποιο πρόσωπο, που περιέχουν υβριστικούς χαρακτηρισμούς κλπ. Για τον λόγο αυτό ενεργοποιήθηκε η προ-έγκριση για να αποφευχθούν κρούσματα προσβλητικής συμπεριφοράς διότι οφείλουμε να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπεια του ιστολογίου μας.

Ανώνυμα σχόλια ή σχόλια με ψευδώνυμο ενδέχεται να διαγραφούν για την διαφύλαξη της ποιότητας. Τα σχόλια δεν είναι πεδίο στείρας αντιπαράθεσης αλλά προβληματισμού και γόνιμου διαλόγου.