Υμνογραφικά - Ερμηνευτικά (ρκβ΄) Το Δοξαστικό των Αίνων της Κυριακής των Αγίων Προπατόρων! Από το Θεολόγο και Πρωτοψάλτη Θεόδωρο Ρόκα!

Θεοδώρου Ρόκα

Θεολόγου

 υπ. Δρος Θεολογίας Ε.Κ.Π.Α.

Στους Αίνους της ακολουθίας του Όρθρου της ερχόμενης Κυριακής, Κυριακή των Προπατόρων, θα ψαλλεί το ακόλουθο δοξαστικό, το οποίο αφενός είναι γραμμένο σε ήχο βαρύ αφετέρου κάνει λόγο για ορισμένα πρόσωπα - σταθμούς στην ιστορία του βιβλικού Ισραήλ. Το δοξαστικό είναι το ακόλουθο:

"Δεῦτε ἅπαντες, πιστῶς πανηγυρίσωμεν, τῶν πρὸ νόμου Πατέρων, Ἀβραὰμ καὶ τῶν σὺν αὐτῷ, τὴν ἐτήσιον μνήμην, τοῦ Ἰούδα τὴν φυλήν, ἀξίως τιμήσωμεν, τοὺς ἐν Βαβυλῶνι Παῖδας, τοὺς σβέσαντας τὴν ἐν καμίνῳ φλόγα, ὡς τῆς Τριάδος τύπον, σὺν τῷ Δανιὴλ εὐφημήσωμεν, τῶν Προφητῶν τὰς προρρήσεις ἀσφαλῶς κατέχοντες, μετὰ τοῦ Ἡσαΐου μεγαλοφώνως βοήσωμεν· ἰδοὺ ἡ Παρθένος, ἐν γαστρὶ λήψεται, καὶ τέξεται Υἱὸν τὸν Ἐμμανουήλ· ὃ ἐστι μεθ' ἡμῶν ὁ Θεός". 

Στο δοξαστικό των Αίνων της Κυριακής των Προπατόρων γίνεται λόγος αρχικά για τον Νόμο, στη συνέχεια για τους Πατέρες εκείνους που αναδείχθηκαν πριν από τον Νόμο, ακολούθως για τους τρις Παίδες του εν Βαβυλώνι, τον προφήτη Δανιήλ, τους Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης καθώς και για τον μεγαλοφωνότατο προφήτη, τον προφήτη Ησαΐα, ο οποίος προεφήτευσε την εκ Παρθένου έλευση του Μεσσία Χριστού.

Από όλα αυτά τα μνημονευόμενα πρόσωπα θα εξαιρέσουμε τους Πατέρες που εμφανίστηκαν στο προσκήνιο της βιβλικής ιστορίας πριν από την παράδοση του Νόμου καθώς και το τι ακριβώς είναι ο Νόμος, αφού πρώτα σταθούμε στο κατά Ιωάννην ευαγγέλιο, όπου ο ευαγγελιστής Ιωάννης αναφέρει: "ὁ νόμος διὰ Μωϋσέως ἐδόθη, ἡ χάρις καὶ ἡ ἀλήθεια διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐγένετο" (Ιω. 1,17).

Ο Νόμος στην Παλαιά Διαθήκη, αφενός δόθηκε από το Θεό στον Μωυσή και δι αυτού στον ισραηλιτικό λαό, αφετέρου δεν ήταν προϊόν σκέψης ή έκθεσης ιδεών κάποιου προσώπου, αλλά αποκάλυψη της αγιότητας του Θεού, της αμαρτωλότητας του ανθρώπου και επεσήμανε την επιτακτική ανάγκη της ανθρώπινης φύσεως για σωτηρία και λύτρωση. Σκοπός του νόμου ήταν, να καταλάβουν οι άνθρωποι την αμαρτωλότητά τους και να αναζητήσουν τη σωτηρία τους από αλλού, συγκεκριμένα από τον αναμενόμενο Μεσσία και Σωτήρα του κόσμου, για τον οποίο η πρώτη αναφορά γίνεται στο Πρωτευαγγέλιο, στο 15ο στίχο του 3ου κεφαλαίου του βιβλίου της Γενέσεως, όπου ο θεός εκδιώκει τους Πρωτοπλάστους από τον Παράδεισο και τους υπόσχεται ότι ο απόγονος του σπέρματος της γυναίκας θα συντρίψει την κεφαλή του αρχεκάκου εχθρού (Γεν. 3,15).

Οι Πατέρες λοιπόν που δραστηριοποιήθηκαν πριν από το Νόμο δεν είναι άλλοι από τους πατριάρχες του Ισραήλ, με πρώτο και καλύτερο τον Αβραάμ, ο οποίος έτυχε να δεχθεί την επαγγελία του Θεού (Γεν. 12,1-3), το γιο του τον Ισαάκ και τον εγγονό του τον Ιακώβ. Ακολουθούν οι δώδεκα πατριάρχες του Ισραήλ, δηλαδή τα δώδεκα παιδιά του Ιακώβ, οι γενάρχες των δώδεκα φυλών του Ισραήλ, από τις οποίες ξεχώρισε η φυλή του Ιούδα, απ΄ όπου προήλθε ο λυτρωτής του κόσμου ο Ιησούς Χριστός, εκπληρώνοντας έτσι την προφητεία που είχε εξαγγείλει ο προφήτης Μιχαίας λέγοντας: "Καὶ σύ, Βηθλεέμ, οἶκος τοῦ ᾿Εφραθά, ὀλιγοστὸς εἶ τοῦ εἶναι ἐν χιλιάσιν ᾿Ιούδα· ἐκ σοῦ μοι ἐξελεύσεται τοῦ εἶναι εἰς ἄρχοντα ἐν τῷ ᾿Ισραήλ, καὶ αἱ ἔξοδοι αὐτοῦ ἀπ᾿ ἀρχῆς ἐξ ἡμερῶν αἰῶνος. Διὰ τοῦτο δώσει αὐτοὺς ἕως καιροῦ τικτούσης τέξεται, καὶ οἱ ἐπίλοιποι τῶν ἀδελφῶν αὐτῶν ἐπιστρέψουσιν ἐπὶ τοὺς υἱοὺς ᾿Ισραήλ. Καὶ στήσεται καὶ ὄψεται καὶ ποιμανεῖ τὸ ποίμνιον αὐτοῦ ἐν ἰσχύϊ Κύριος, καὶ ἐν τῇ δόξῃ ὀνόματος Κυρίου Θεοῦ αὐτῶν ὑπάρξουσι, διότι νῦν μεγαλυνθήσονται ἕως ἄκρων τῆς γῆς" (Μιχ. 5,1-3).