Σάββατο 5 Δεκεμβρίου 2020

(Νέα έκδοση) Αναστασιματάριον Πέτρου Πελοποννησίου (Αργό και Σύντομο) – Έκδοση συμπληρωμένη και αναθεωρημένη, Επιμέλεια Μιχαήλ Μαμάης

“…οι παραπάνω εκδόσεις, αποτελούν τη γνήσια έκφραση και αποτύπωση του Αναστασιματαρίου του Πέτρου, παρά το ότι και μεταξύ αυτών παρατηρούνται μερικές, ασήμαντες όμως, μικροδιαφορές, που αφορούν κυρίως την ανά­λυση της ενέργειας κάποιων χαρακτήρων ποσότητας και ποιότητας...”

Έχοντας κατά νου τα παραπάνω λόγια του Άρχοντος Μαΐστορος της Μ.τ.Χ.Ε Γεωργίου Χατζηθεοδώρου, ο οποίος και προλογίζει, μόλις κυκλοφόρησε το “Αναστασιματάριον Πέτρου του Πελοποννησίου, αναθεωρημένο και συμπληρωμένο με πρωτοεκδιδόμενο υλικό, από τον Μαμάη Μιχαήλ, Α’ Ψάλτη Καθεδρικού Ι.Ν. Αγίας Γλυκερίας Γαλατσίου και συνεργαζόμενο καθηγητή βυζαντινής μουσικής του Εκκλησιαστικού Ιδρύματος Βυζαντινής και Παραδοσιακής Μουσικής της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών.

Κύρια πηγή της νέας έκδοσης είναι η ιστορική έκδοση του Αναστασιματαρίου του Πέτρου Εφεσίου (1820), μαθητή των τριών Διδασκάλων, η οποία συμπεριλαμβάνεται αυτούσια (εκτός από τα αναστάσιμα εξαποστειλάρια). Συμπληρώθηκε με Θεός Κύριος, Υπακοή, Αναστάσιμο κανόνα και «Τιμιωτέρα» από την έκδοση των Μουσικοδιδασκάλων (Μουσική Βιβλιοθήκη – 1869). Επίσης, με τα υπόλοιπα σύντομα μαθήματα του Αναστασιματαρίου -σύντομα κεκραγάρια, στιχηρά εσπέρια, δοξαστικά, απόστιχα, πασαπνοάρια και Αίνους- από το μέχρι σήμερα ανέκδοτο χειρόγραφο σύντομο Αναστασιματάριο σε εξήγηση Γρηγορίου Πρωτοψάλτου. Το τελευταίο βρίσκεται στην συλλογή χειρογράφων της Ευξείνου Λέσχης Ποντίων Ναούσης -χ/φ 236-, μετά από την ευγενική άδεια του Προέδρου και του Διοικητικού Συμβουλίου της Λέσχης. Κρίνεται αξιοσημείωτο ότι το παραπάνω χειρόγραφο δεν περιλαμβάνει τα σύντομα μέλη που υπάρχουν στις παραπάνω δύο κλασικές έντυπες εκδόσεις, πράγμα που καταδεικνύει την συμπληρωματικότητά και την ενότητά τους ως προς τη παράδοση του Πέτρου. Εκτός από τα Κεκραγάρια του Πέτρου του Βυζαντίου που υπάρχουν στην ιστορική έκδοση του Εφεσίου, προσετέθησαν και του διδασκάλου Πέτρου, από το χειρόγραφο «αργοσύντομο» Αναστασιματάριο σε εξήγηση Γρηγορίου Πρωτοψάλτου (Mingana 8). Αξιοσημείωτη είναι, επίσης, η συμπερίληψη των αναστάσιμων του βαρέος ήχου εκ του Ζω, σε τρόπο δηλαδή «πρωτόβαρυ», όπως υπάρχουν στο προαναφερθέν και πρωτοδημοσιευτο χειρόγραφο σύντομο αναστασιματάριο του Πέτρου, -χ/φ 236. 

Όσον αφορά τα εωθινά δοξαστικά, συμπεριελήφθησαν του Πέτρου όπως ακριβώς υπάρχουν στην έκδοση του Εφεσίου, και επιπλέον οι εκδοχές αυτών από την Μουσική Βιβλιοθήκη. Οι εν λόγω εκδοχές τιτλοφορούνται «Πέτρου Πελοποννησίου», ωστόσο παρουσιάζουν διαφορές σε σχέση με τις πρώτες, συγκεκριμένα είναι περισσότερο «τονισμένες». Πιθανότατα πρόκειται για διασκευές των μουσικοδιδασκάλων – επιμελητών της έκδοσης του Αναστασιματαρίου του 1869 και παρατίθενται εδώ προς διάσωσή τους. Επιπλέον, προκειμένου να καταστεί το βιβλίο εύχρηστο και πλήρες ως προς τις δύο κύριες ασματικές ακολουθίες μιας εκκλησιαστικής ημέρας -δηλαδή τον εσπερινό και τον όρθρο, προσετέθησαν οι σύντομες δοξολογίες κατ’ ήχον του διδασκάλου Πέτρου, όπως επίσης και αυτές του Μανουήλ Πρωτοψάλτου από τη Μουσική Πανδέκτη (1850), ως μια από τις πιο καθιερωμένες σήμερα σειρές σύντομης δοξολογίας.

Από τεχνικής απόψεως, για την διευκόλυνσή του σπουδαστή ή του σχετικά άπειρου
ιεροψάλτη, όλα τα περιεχόμενα μέλη επισημαίνονται ανάλογα με το αν ανήκουν στον α’ και τον β’ χορό. Επιπλέον, αναγράφονται οι τρίσημοι και, σε ορισμένες περιπτώσεις οι τετράσημοι ρυθμικοί πόδες, και έχουν προστεθεί παραπομπές που αφορούν βασικότατες διατάξεις του τυπικού, χωρίς η παρούσα έκδοση να γίνεται εξαντλητική: πρόκειται για τις ισχύουσες για μια συνηθισμένη Αναστάσιμη Εκκλησιαστική ημέρα -εσπερινός και όρθρος.

Πέραν αυτού, όλοι οι στίχοι που προηγούνται των στιχηρών περιλαμβάνονται με μουσικό τονισμό εφόσον βρίσκονταν έτσι στις ιστορικές εκδόσεις, διαφορετικά παρατίθενται ως κανονικό κείμενο. Επιπλέον, έγινε ταύτιση του ποιητικού κειμένου με αυτό των λειτουργικών βιβλίων της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος. Οι μουσικοί χαρακτήρες σχεδιάστηκαν από τον επιμελητή για την έκδοση αυτή, και γενικά έγινε προσπάθεια η εμφάνιση του βιβλίου να είναι μεν κοντά στα σημερινά πρότυπα, να ταιριάζει δε με την καθιερωμένη αισθητική των λειτουργικών βιβλίων. Για τον σκοπό αυτό σχεδιάσθηκαν αποκλειστικά για την έκδοση αυτή διακοσμήσεις με εικόνες και εκκλησιαστικά μοτίβα, έγινε χρήση κόκκινου χρώματος στα αρχιγράμματα των τροπαρίων, στους τίτλους των τροπαρίων, σε επεξηγηματικές φράσεις και στην αρχή των στίχων.

Ο Χορός Ψαλτών "Νάξιοι Μελιστές" συγχαίρει τον επιμελητή τής εκδόσεως κ. Μιχαήλ Μαμάη γι αυτή την πολύ σπουδαία έκδοση και του εύχεται ο πανάγαθος Θεός να του χαρίζει ψυχική και σωματική υγεία και να ψάλλει προς δόξαν Θεού τα μαθήματα τού μεγάλου δασκάλου τής Ψαλτικής μας Τέχνη Πέτρου Λαμπαδαρίου τού Πελοποννησίου, μέχρι το βαθύ γήρας.

Το βιβλίο διατίθεται αποκλειστικά από τον επιμελητή. 

Σελίδες βιβλίου: 656,

Κόστος βιβλίου: 15€. 

ISMN: 979-0-9016149-0-1. 

Στοιχεία επικοινωνίας: Μαμάης Μιχαήλ, Ναυπλίου 27, 13461, Ζεφύρι. 
Τηλ. 6973496730, mmamaiszef@gmail.com


Εν συνεχεία παραθέτουμε τα Περιεχόμενα, τίς Πηγές  κι ένα μικρό δείγμα από αυτό το σπουδαίο έργο















Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σχόλιο Ιστολογίου

Οι απόψεις που εκφράζονται, απηχούν την προσωπική γνώμη του εκάστοτε γράφοντος.

Γράψτε το σχόλιό σας και απλά περιμένετε λίγες ώρες μέχρι να το δείτε δημοσιευμένο.

Σχόλια που τηρούν στοιχειώδη κανόνες ευπρέπειας είναι αυτονόητο ότι αποτελούν αφορμή διαλόγου και ουδέποτε θα λογοκριθούν.

Δεν επιτρέπονται σχόλια που συκοφαντούν κάποιο πρόσωπο, που περιέχουν υβριστικούς χαρακτηρισμούς κλπ. Για τον λόγο αυτό ενεργοποιήθηκε η προ-έγκριση για να αποφευχθούν κρούσματα προσβλητικής συμπεριφοράς διότι οφείλουμε να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπεια του ιστολογίου μας.

Ανώνυμα σχόλια ή σχόλια με ψευδώνυμο ενδέχεται να διαγραφούν για την διαφύλαξη της ποιότητας. Τα σχόλια δεν είναι πεδίο στείρας αντιπαράθεσης αλλά προβληματισμού και γόνιμου διαλόγου.