Ειρήνης Βασιλάκη
Αρχαιολόγου
 |
| Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου Καλοξύλου |
O ναός του Αγίου Ιωάννου βρίσκεται στο κέντρο του νησιού, στη θέση «Αλμπά» του οικισμού Καλοξύλου, σε απόσταση χιλίων διακοσίων μέτρων περίπου από τον κεντρικό οδικό άξονα. Στη γύρω περιοχή υπάρχουν ελαιώνες, οπωρώνες, καλλιεργήσιμες εκτάσεις και ένας παρακείμενος εποχικός χείμαρρος. Η προσέγγιση του ναού από τον κεντρικό δρόμο είναι σχετικά εύκολη μέσω του εσωτερικού οδικού δικτύου του χωριού. Η διαδρομή ολοκληρώνεται μέσω ενός μονοπατιού, το οποίο στην κατάληξή του είναι λιθόστρωτο. Πρόκειται για μετρίου μεγέθους, μονόχωρο, σταυροειδή με τρούλο ναό. Σε επαφή με το ναό υπάρχει δίχωρο καμαροσκεπές ελαιοτριβείο του 17ου αι. (εικ. 1 Άποψη του ναού από ψηλά[1]).
 |
| Εικ 1. |
Η αρχική κάτοψη του ναού είχε σχήμα ελεύθερου σταυρού με χαμηλό τρούλο χωρίς παράθυρα. Η προΰπαρξη ταφικού καμαροσκεπούς ναΐσκου του Αγίου Γεωργίου, στο χώρο μεταξύ της νότιας και δυτικής κεραίας του ναού, ο οποίος ενσωματώθηκε στο ναό του Αγίου Ιωάννη, δημιούργησε ορισμένες αρχιτεκτονικές ιδιοτυπίες. Κοινός στους δύο ναούς είναι ένας εγκάρσιος καμαροσκεπής νάρθηκας. Το εσωτερικό μήκος του μνημείου (εκτός του νάρθηκα και της αψίδας) είναι 6.66 μ., το πλάτος της οριζόντιας κεραίας φθάνει τα 5.66 μ. και της δυτικής κεραίας τα 2.12 μ. Ο νάρθηκας έχει μήκος 2.42 μ. και πλάτος 4.70 μ. (εικ. 2 Άποψη του εσωτερικού του ναού από τα δυτικά).
 |
| Εικ. 2 |
Η προσπέλαση γίνεται από μία θύρα, η οποία είναι κοινή σε νάρθηκα και ναό. Ο φωτισμός του ναού γίνεται από ένα αρκετά ευρύ ορθογώνιο παράθυρο, το οποίο διατρυπά το νότιο τοίχο της νότιας κεραίας και από μια θυρίδα στον ανατολικό τοίχο της αψίδας του Ιερού. Οι εσωτερικές επιφάνειες των τοίχων είναι καλυμμένες με ασβεστοκονίαμα. Το δάπεδο είναι στρωμένο με πλάκες. Διαθέτει παλαιό ξύλινο τέμπλο.
Εξωτερικά παρουσιάζει λιτή διάρθρωση όγκων. Ο τρούλος είναι χαμηλός με τυφλό, κυλινδρικό τύμπανο και έχει σχεδόν επίπεδη κάλυψη. Το σύνολο του μνημείου καλύπτεται από δύο συνεχόμενες επίπεδες στέγες. Ο βόρειος τοίχος του ναού εφάπτεται με το νότιο τοίχο λιθόκτιστου δίχωρου ελαιοτριβείου και έτσι δεν είναι ορατός. Στο δυτικό τοίχο έχει κατασκευαστεί υπερυψωμένο τοξωτό κωδωνοστάσιο. Οι όψεις του ναού είναι επίπεδες και αδιάρθρωτες, χωρίς συμμετρία. Το μαρμάρινο υπέρθυρο φέρει εγχάρακτη τη χρονολογία 1670, η οποία πιθανότατα αναφέρεται σε επισκευή. Όλες οι εξωτερικές επιφάνειες του κτηρίου καλύπτονται από στρώμα ασβεστοκονιάματος (εικ. 3 - 4 Το παρακείμενο δίχωρο καμαροσκεπές ελαιοτριβείο του 17ου αι.) (εικ. 5 Το μαρμάρινο υπέρθυρο της εισόδου).
 |
| Εικ. 3 |
 |
| Εικ. 4 |
 |
| Εικ. 5 |
Στο μνημείο διατηρείται τοιχογραφικός διάκοσμος σε τρία διαφορετικά ζωγραφικά στρώματα. Το παλαιότερο διατηρείται στη θολωτή στέγη του παρεκκλησίου και περιλαμβάνει σπαράγματα φυτικού και γραμμικού κοσμήματος. Οι παραστάσεις του δεύτερου στρώματος έχουν χρονολογηθεί τον 13ο αιώνα, ενώ πιο ευδιάκριτα είναι τμήματα από το τρίτο ζωγραφικό στρώμα. (εικ. 6 - 7 Τμήματα του τοιχογραφικού διακόσμου του ναού). Ο ναός λειτουργείται περιστασιακά και είναι ανοικτός για τους επισκέπτες.
 |
| Εικ. 6 |
 |
| Εικ. 7 |
____________________
[1] Ανωμερίτης Γεώργιος, Βυζαντινό Πάρκο Τραγαίας Νάξου, Εκδόσεις Μίλητος, Αθήνα 2009.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχόλιο Ιστολογίου
Οι απόψεις που εκφράζονται, απηχούν την προσωπική γνώμη του εκάστοτε γράφοντος.
Γράψτε το σχόλιό σας και απλά περιμένετε λίγες ώρες μέχρι να το δείτε δημοσιευμένο.
Σχόλια που τηρούν στοιχειώδη κανόνες ευπρέπειας είναι αυτονόητο ότι αποτελούν αφορμή διαλόγου και ουδέποτε θα λογοκριθούν.
Δεν επιτρέπονται σχόλια που συκοφαντούν κάποιο πρόσωπο, που περιέχουν υβριστικούς χαρακτηρισμούς κλπ. Για τον λόγο αυτό ενεργοποιήθηκε η προ-έγκριση για να αποφευχθούν κρούσματα προσβλητικής συμπεριφοράς διότι οφείλουμε να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπεια του ιστολογίου μας.
Ανώνυμα σχόλια ή σχόλια με ψευδώνυμο ενδέχεται να διαγραφούν για την διαφύλαξη της ποιότητας. Τα σχόλια δεν είναι πεδίο στείρας αντιπαράθεσης αλλά προβληματισμού και γόνιμου διαλόγου.