Πέμπτη 20 Οκτωβρίου 2016

Υμνογραφικά - Ερμηνευτικά (ιη΄) Το Αναστάσιμο Απολυτίκιο του α' ήχου

Το Αναστάσιμο Απολυτίκιο του α' ήχου

Θεοδώρου Ρόκα 
Θεολόγου 
MΑ Ερμηνευτικής Θεολογίας

Αφού τελειώσει η τρέχουσα λειτουργική εβδομάδα, η περίοδος του πλαγίου τετάρτου (πλ. δ') ήχου, ξαναγυρίζει η Παρακλητική ή Οκτώηχος στον πρώτο από τη σειρά των οκτώ ήχων της εκκλησιαστικής - βυζαντινής μουσικής στον πρώτο δηλ. (α') ήχο, όπου κατά την απόλυση του Εσπερινού του Σαββάτου, στον όρθρο της Κυριακής και στη Θεία Λειτουργία, αμέσως μετά τη Μικρή Είσοδο, ψάλλεται το ακόλουθο Αναστάσιμο Απολυτίκιο:

"Τοῦ λίθου σφραγισθέντος ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων, 
καὶ στρατιωτῶν φυλασσόντων τὸ ἄχραντόν σου Σῶμα, ἀνέστης τριήμερος Σωτήρ, · διὰ τοῦτο αἱ Δυνάμεις τῶν οὐρανῶν ἐβόων σοι ζωοδότα· 
Δόξα τῇ Ἀναστάσει σου Χριστέ, δόξα τῇ βασιλείᾳ σου, δόξα τῇ οἰκονομίᾳ σου, μόνε φιλάνθρωπε".

Από το αναστάσιμο αυτό απολυτίκιο αν απομονώσουμε την ακόλουθη φράση: "τοῦ λίθου σφραγισθέντος ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων, καὶ στρατιωτῶν φυλασσόντων τὸ ἄχραντόν σου Σῶμα" καθίσταται οφθαλμοφανές πως ο ιερός υμνωδός αποσκοπεί να περιγράψει δυο γεγονότα - συγκυρίες κατά τις οποίες έλαβε χώρα η Ανάσταση του Χριστού. Πρώτον το σφράγισμα του Παναγίου Τάφου κατά τη Θεόσωμο Ταφή του Κυρίου Ιησού Χριστού καθώς και την εκδήλωση του φόβου που έτρεφαν οι Ιουδαίοι προς τον Σταυρωθέντα Χριστό, στον Τάφο του Οποίου όρισαν στρατιωτική φρουρά.
Ακριβείς λεπτομέρειες για το λόγο που φοβόντουσαν οι ιουδαίοι μας παρέχει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος λέγοντας:

"Τῇ δὲ ἐπαύριον, ἥτις ἐστὶ μετὰ τὴν παρασκευήν, συνήχθησαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι πρὸς Πιλᾶτον λέγοντες· Κύριε, ἐμνήσθημεν ὅτι ἐκεῖνος ὁ πλάνος εἶπεν ἔτι ζῶν, μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἐγείρομαι. Κέλευσον οὖν ἀσφαλισθῆναι τὸν τάφον ἕως τῆς τρίτης ἡμέρας, μήποτε ἐλθόντες οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ κλέψωσιν αὐτὸν καὶ εἴπωσι τῷ λαῷ, ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν· καὶ ἔσται ἡ ἐσχάτη πλάνη χείρων τῆς πρώτης. Ἔφη αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος· Ἔχετε κουστωδίαν· ὑπάγετε ἀσφαλίσασθε ὡς οἴδατε. Οἱ δὲ πορευθέντες ἠσφαλίσαντο τὸν τάφον σφραγίσαντες τὸν λίθον μετὰ τῆς κουστωδίας" (Ματθ. 27,62-66).

Μας αναφέρει ο ευαγγελιστής Ματθαίος πως οι Ιουδαίοι παρά το γεγονός ότι κατάφεραν να πετύχουν το σκοπό τους, το να θανατώσουν δηλ. τον Σωτήρα Χριστό (χωρίς να έχουν κατά νου πως αυτή η καταδιωκτική και δολοφονική μανία που έτρεφαν εναντίον Του εξυπηρετούσε το σχέδιο της Θείας Πρόνοιας), εντούτοις φοβόντουσαν τους μαθητές του Κυρίου -τους έντρομους μαθητές- μήπως εκείνοι κλέψουν το σώμα του Ταφέντος και πουν στον ιουδαϊκό λαό πως ανέστη εκ νεκρών. Γι αυτό και ζήτησαν από τον Πιλάτο να ορίσει στρατιωτική φρουρά στον Τάφο του Σωτήρα για το χρονικό διάστημα των τριών ημερών, το διάστημα εκείνο που είχε προαναγγείλει ο Χριστός πως θα περνούσε μέχρι να αναστηθεί εκ νεκρών.

Λαμβάνοντας αφορμή από αυτό το περιστατικό που εξιστορεί ο ευαγγελιστής Ματθαίος κάνει μια σύντομη περίληψη και μας εκθέτει τα περιστατικά και τις συγκυρίες που έλαβε χώρα το κοσμοσωτήριο γεγονός της Αναστάσεως του Κυρίου. Δηλ. αφού σφραγίστηκε η θύρα του μνημείου, ορίστηκε η στρατιωτική φρουρά από τον Πιλάτο και πριν ακόμα παρέλθει το χρονικό διάστημα των τριών ημερών ανέστη ο Σωτήρ "δωρούμενος τῷ κόσμῳ τὴν ζωήν".

"Διὰ τοῦτο αἱ Δυνάμεις τῶν οὐρανῶν ἐβόων σοι ζωοδότα· Δόξα τῇ Ἀναστάσει αὐτοῦ".

1 σχόλιο:

Σχόλιο Ιστολογίου

Οι απόψεις που εκφράζονται, απηχούν την προσωπική γνώμη του εκάστοτε γράφοντος.

Γράψτε το σχόλιό σας και απλά περιμένετε λίγες ώρες μέχρι να το δείτε δημοσιευμένο.

Σχόλια που τηρούν στοιχειώδη κανόνες ευπρέπειας είναι αυτονόητο ότι αποτελούν αφορμή διαλόγου και ουδέποτε θα λογοκριθούν.

Δεν επιτρέπονται σχόλια που συκοφαντούν κάποιο πρόσωπο, που περιέχουν υβριστικούς χαρακτηρισμούς κλπ. Για τον λόγο αυτό ενεργοποιήθηκε η προ-έγκριση για να αποφευχθούν κρούσματα προσβλητικής συμπεριφοράς διότι οφείλουμε να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπεια του ιστολογίου μας.

Ανώνυμα σχόλια ή σχόλια με ψευδώνυμο ενδέχεται να διαγραφούν για την διαφύλαξη της ποιότητας. Τα σχόλια δεν είναι πεδίο στείρας αντιπαράθεσης αλλά προβληματισμού και γόνιμου διαλόγου.