Υμνογραφικά - Ερμηνευτικά (ρκα΄) Η κλήση των μαθητών του Κυρίου μέσα από την υμνολογία του Αποστόλου Ανδρέα του Πρωτοκλήτου! Από τον Θεολόγο και Πρωτοψάλτη Θεόδωρο Ρόκα!

Θεοδώρου Ρόκα

Θεολόγου

υπ. Δρος Θεολογίας Ε.Κ.Π.Α.

Σε ένα από τα Ιδιόμελα της λιτής του εσπερινού της μνήμης του Αποστόλου Ανδρέα του Πρωτοκλήτου, που εορτάζουμε σήμερα, ο υμνογράφος αποτυπώνει τα ακόλουθα στοιχεία, τα οποία μας καλούν και μας προτρέπουν να αναζητήσουμε ποιά είναι τα βαθύτερα κεκρυμένα μηνύματα και νοήματα του ύμνου. Ο ύμνος είναι ο ακόλουθος: 

"Τὸν ποθούμενον Θεόν, ἐν σαρκὶ κατιδὼν ἐπὶ γῆς βαδίζοντα, θεόπτα Πρωτόκλητε, τῷ μὲν ὁμαίμονι ἐβόας ἀγαλλόμενος· Εὑρήκαμεν ὦ Σίμων τὸν ποθούμενον, τῷ δὲ Σωτῆρι δαυϊτικῶς ἐκραύγαζες· Ὃν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπὶ τὰς πηγὰς τῶν ὑδάτων, οὕτως ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρὸς σὲ Χριστὲ ὁ Θεός. Ὅθεν καὶ πόθῳ πόθον προσθείς, διὰ σταυροῦ διαβαίνεις, πρὸς ὃν ἐπόθησας, ὡς ἀληθὴς Μαθητής, καὶ σοφὸς μιμητὴς γενόμενος, τοῦ διὰ Σταυροῦ αὐτοῦ πάθους· διὸ καὶ τῆς δόξης κοινωνὸς αὐτῷ γενόμενος, ἐκτενῶς ἱκέτευε, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν".

Οι Ευαγγελιστές Ματθαίος (Ματθ. 4,18-19) και Μάρκος (Μαρκ. 1,16-18) μας αναφέρουν ότι ο Ιησούς, μετά τη δοκιμασία των πειρασμών που δέχτηκε στην έρημο, και ενώ είχε ξεκινήσει η έναρξη του δημοσίου κηρύγματός Του στη Γαλιλαία, περπατούσε κοντά στη θάλασσα και συνάντησε τον Σίμωνα και τον αδελφό του Ανδρέα, οι οποίοι έριχνα δίχτυα στη θάλασσα επειδή ασκούσαν το επάγγελμα του ψαρά. Τότε ο Ιησούς τους προέτρεψε να τον ακολουθήσουν λέγοντάς τους: «δεῦτε ὁπίσω μου καὶ ποιήσω ἡμᾶς ἀλιεῖς ἀνθρώπων» (Ματθ. 4,19˙ Μαρκ. 1,17) και εκείνοι άφησαν τα δίκτυα και τον ακολούθησαν χωρίς δισταγμό. Στη συνέχεια ακλούθησαν τον Ιησού και άλλοι δυο αδελφοί, ο Ιάκωβος ο υιός του Ζεβεδαίου και ο αδελφός του Ιωάννης (Ματθ. 4,12˙ Μαρκ. 1,19-20).

Στην παραπάνω διήγηση περί της κλήσεως των πρώτων μαθητών που παραθέτουν οι ευαγγελιστές ανακύπτει ένα μεγάλο και σημαντικό ζήτημα: αυτό της απροϋποθέτου κλήσεως των μαθητών, οι οποίοι από απλοί ψαράδες καθίστανται μετά την Ανάσταση του Χριστού και την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος σε Αποστόλους και αλιείς της οικουμένης.

Όπως κατά την εποχή της Παλαιάς Διαθήκης ο Θεός καλούσε στο προφητικό αξίωμα απλούς ανθρώπους για να γίνουν δέκτες των θείων αποκαλύψεων, φορείς της χάριτος του Θεού και να αποτελέσουν το στόμα του Θεού προς τους ανθρώπους, έτσι και τώρα ο Θεός, θα μπορούσαμε να πούμε οτι ξανακάνει ο Θεός ξανακάνει ακριβώς το ίδιο, δηλ. απλούς αλιείς ιχθύων τους καλεί και τους μεταβάλλει σε αλιείς ανθρώπων που θα αποτελέσουν την εκκλησία του Χριστού με πορεία προς τα έσχατα και την τελική ολοκλήρωση, διότι όπως ανέφερε ο ίδιος ο Χριστός στον Ανδρέα και τον αδελφό του Σίμωνα κατα την ώρα της κλήσης τους: "δεῦτε ὁπίσω μου καὶ ποιήσω ὑμᾶς ἀλιεῖς ἀνθρὠπων" (Ματθ. 4,19).

Όντως οι πρώτοι μαθητές ακολούθησαν τον Κύριο και διδάσκαλό τους και έγιναν αυτόπτες και αυτήκοοι μάρτυρες των γεγονότων της επιγείου δράσεως του Κυρίου και κυρίως του Πάθους και της Αναστάσεώς του. Η εκλογή των μαθητών του Χριστού έχει ιδιαίτερη σημασία διότι αφενός ανακαλεί μνήμες από το παρελθόν του ισραηλιτικού λαού, τον οποίο έχει στιγματίσει η κλήση και εκλογή του ως περιουσίου λαού του Θεού. Η κλήση αυτή εκφράζει την ελεύθερη κυριαρχική εξουσία του ίδιου του Θεού που κρύβει την αγάπη Του.

Οι μαθητές του Χριστού, στο μέλλον δεν θα αντιπροσωπεύουν τους εαυτούς τους αλλά τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ, το σύνολο του λαού του Θεού. Η νέα αυτή κλήση θα αποτελέσει τον πυρήνα για το νέο λαό του Θεού, το νέο Ισραήλ, δηλ. την Εκκλησία του Θεού στην οποία καλούνται να γίνουν έλη και μέτοχοι όλοι οι άνθρωποι, όλα τα έθνη, προς τα οποία θα αποσταλούν οι μαθητές του Χριστού μετά την Ανάστασή του και την επιφοίτηση του αγίου Πνεύματος, όχο σαν απλοί μαθητές αλλά σαν απόστολοι της Νέας Διαθήκης, σαν στύλοι και θεμέλια της Εκκλησίας.

Οι μαθητές του Χριστού μετά την Ανάσταση Του και την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος και τη μεταβολή τους σε αποστόλους του Χριστού, έγιναν κήρυκες του Ευαγγελίου και διδάσκαλοι της οικουμένης ανέλαβαν το έργο της πραγμάτωσης της Εκκλησίας, μεταφέροντας και αποκαλύπτοντας στους ανθρώπους τα όσα είδαν, άκουσαν και έζησαν κατά την επίγειο παρουσία του Κυρίου Ιησού Χριστού. Αυτόπτες και αυτήκοοι μάρτυρες δεν ήταν όλοι οι άνθρωποι αλλά λίγοι και μεταξύ αυτών και οι μαθητές του Χριστού. Όμως η αποκάλυψη που έφερε ο Ιησούς και φανέρωσε δεν προοριζόταν μόνο για λίγους αλλά για όλους.