Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου 2019

Οδοιπορικό στη Βυζαντινή Νάξο (μδ’) «Ο γκρεμισμένος ναός του Αγίου Πολυκάρπου στο Δίστομο Φιλωτίου Νάξου»

Ειρήνης Βασιλάκη
Αρχαιολόγου

Ο Άγιος Πολύκαρπος, μαθητής του Αποστόλου και ευαγγελιστή Ιωάννη, είναι μαζί με το δάσκαλό του ιδρυτές της τοπικής μας εκκλησίας. Γι’ αυτό και οι Ναξιώτες ευλαβούνται και τιμούν ανέκαθεν τους δύο αγίους με λαμπρές πανηγύρεις και με πάμπολλους ναούς που φέρουν το όνομά τους. Ο ναός του αγίου Πολυκάρπου στην περιοχή Δίστομο του Φιλωτίου είναι βυζαντινός, μονόχωρος, καμαροσκέπαστος και χρονολογείται στις αρχές του 14ου αιώνα. Έχουν διαπιστωθεί με βεβαιότητα δύο οικοδομικές φάσεις. Αρχικά ήταν μικρότερος σε διαστάσεις. Κατά τη δεύτερη φάση ο ναός επεκτάθηκε προ τα δυτικά. Εξωτερικά έχει συνολικό μήκος 8,05 μ. (χωρίς την αψίδα του ιερού) και πλάτος, το δυτικό τμήμα 3,70 μ. και το ανατολικό τμήμα 4,10 μ. Στα ανατολικά ανοίγεται η αψίδα του Ιερού και διασώζεται η Αγία Τράπεζα, η οποία στέφεται με μεγάλη ορθογώνια πλάκα σε δεύτερη χρήση. (εικ. 1 Η σημερινή άποψη του ναού από τα νότια) (εικ. 2 Άποψη του ναού από τα δυτικά μετά τις εργασίες αποκατάστασης) (εικ. 3 Άποψη της κόγχης του Ιερού και της Αγίας Τράπεζας εσωτερικά).

Εικ. 1

Εικ. 2

Εικ. 3
 
Κατά την δεκαετία του 1970 υπέστη μεγάλη καταστροφή. Υποχώρησε ο νότιος τοίχος και κατέπεσαν η καμάρα της οροφής και τμήματα του νότιου και του δυτικού τοίχου. Σήμερα διατηρείται στρώμα τοιχογραφιών του 14ου αιώνα με ολόσωμες μορφές αποστόλων και αγίων πάνω από ζώνη ποδέας στο βόρειο τοίχο και μετάλλιο με προτομή αγίας στο δυτικό τοίχο με επιγραφή που αναφέρει το έτος ςωιδ’=6814=1305/6. Στο εσωτερικό του ναού και εξωτερικά στα νότια διατηρείται όλο το υλικό της ανωδομής που έχει καταπέσει, είτε μεμονωμένα λίθοι διαφόρων μεγεθών και τεμάχια κονιαμάτων, είτε συσσωματώσεις λίθων και κονιαμάτων διαφόρων μεγεθών (εικ. 4 Η δυτική πλευρά του ναού εσωτερικά πριν την αποκατάσταση) (εικ. 5 Οι τοιχογραφίες του βόρειου τοίχου και της ΒΔ γωνίας) (εικ. 6 Ο απόστολος Πέτρος). 
 
Εικ. 4

Εικ. 5

Εικ. 6

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων τον τελευταίο χρόνο πραγματοποιεί εργασίες στερέωσης και αποκατάστασης στο ναό, ο οποίος κινδύνευε μέχρι προσφάτως να καταρρεύσει εξ’ ολοκλήρου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σχόλιο Ιστολογίου

Οι απόψεις που εκφράζονται, απηχούν την προσωπική γνώμη του εκάστοτε γράφοντος.

Γράψτε το σχόλιό σας και απλά περιμένετε λίγες ώρες μέχρι να το δείτε δημοσιευμένο.

Σχόλια που τηρούν στοιχειώδη κανόνες ευπρέπειας είναι αυτονόητο ότι αποτελούν αφορμή διαλόγου και ουδέποτε θα λογοκριθούν.

Δεν επιτρέπονται σχόλια που συκοφαντούν κάποιο πρόσωπο, που περιέχουν υβριστικούς χαρακτηρισμούς κλπ. Για τον λόγο αυτό ενεργοποιήθηκε η προ-έγκριση για να αποφευχθούν κρούσματα προσβλητικής συμπεριφοράς διότι οφείλουμε να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπεια του ιστολογίου μας.

Ανώνυμα σχόλια ή σχόλια με ψευδώνυμο ενδέχεται να διαγραφούν για την διαφύλαξη της ποιότητας. Τα σχόλια δεν είναι πεδίο στείρας αντιπαράθεσης αλλά προβληματισμού και γόνιμου διαλόγου.