Το Δογματικό Θεοτοκίο του Εσπερινού του Σαββάτου του β΄ ήχου
(β' μέρος)
Θεοδώρου Ρόκα
Θεολόγου
MΑ Ερμηνευτικής Θεολογίας
"Παρῆλθεν ἡ σκιὰ τοῦ νόμου, τῆς χάριτος ἐλθούσης·
ὡς γὰρ ἡ βάτος οὐκ ἐκαίετο καταφλεγομένη,
οὕτω παρθένος ἔτεκες, καὶ παρθένος ἔμεινας,
ἀντὶ στύλου πυρός, δικαιοσύνης ἀνέτειλεν Ἥλιος, ἀντὶ Μωϋσέως Χριστός,
ἡ σωτηρία τῶν ψυχῶν ἡμῶν".
Ερμηνεύοντας αποσπασματικά το ανωτέρω δογματικό θεοτοκίο, στεκόμενοι μάλιστα στη φράση "ὡς γὰρ ἡ βάτος οὐκ ἐκαίετο καταφλεγομένη, οὕτω παρθένος ἔτεκες, καὶ παρθένος ἔμεινας" παρατηρούμε ότι ο υμνογράφος προβάλλει το αειπάρθενο της Υπεραγίας Θεοτόκου, το οποίο παραλληλίζει με ένα αξιοσημείωτο περιστατικό από την Παλαιά Διαθήκη. Το περιστατικό αυτό δεν είναι άλλο από το υπερφυσικό σημείο της καιομένης και μη φλεγομένης βάτου που περιγράφεται το βιβλίο της Εξόδου.
Σύμφωνα με τη διήγηση του βιβλίου της Εξόδου, του δευτέρου βιβλίου της Παλαιάς Διαθήκης και κατ επέκταση ολόκληρης της Αγίας Γραφής, που περιγράφει τα γεγονότα της Εξόδου των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο: "Μωυσῆς ἦν ποιμαίνων τὰ πρόβατα ᾿Ιοθόρ τοῦ γαμβροῦ αὐτοῦ τοῦ ἱερέως Μαδιὰμ καὶ ἤγαγε τὰ πρόβατα ὑπὸ τὴν ἔρημον καὶ ἦλθεν εἰς τὸ ὄρος Χωρήβ. Ὤφθη δὲ αὐτῷ ἄγγελος Κυρίου ἐν πυρὶ φλογὸς ἐκ τοῦ βάτου, καὶ ὁρᾷ ὅτι ὁ βάτος καίεται πυρί, ὁ δὲ βάτος οὐ κατεκαίετο. Εἶπε δὲ Μωυσῆς· παρελθὼν ὄψομαι τὸ ὅραμα τὸ μέγα τοῦτο, ὅτι οὐ κατακαίεται ὁ βάτος" (Εξ. 3,1-3).
Στο όραμα τούτο του Μωυσέως παρουσιάστηκε ο ίδιος ο Θεός, αποκαλύφθηκε και συνομίλησε με τον Μεγάλο αυτό προφήτης της Παλαιάς Διαθήκης. Στο όραμα αυτό όχι μόνο παρουσιάζεται ο Θεός αλλά πρωτυπώνεται παράλληλα και το κοσμωσωτήριο γεγονός της σαρκώσεως του Υιού και Λόγου του Θεού καθώς και ο τρόπος, με τον οποίο θα λάμβανε χώρα το γεγονός αυτό. Ο τρόπος αυτός δεν ήταν άλλος από την άσπορο σύλληψη και την εκ παρθένου γέννηση του Μεσσία.
Η Κυρία Θεοτόκος κατά τη στιγμή της συλλήψεως του Μεσσία, κατά τη στιγμή της γεννήσεώς του και μετά τη γέννησή του Σωτήρα Χριστού δεν διέρρηξε τους δεσμούς της παρθενίας της αλλά παράμεινε Παρθένος. Πως γίνεται αυτό; Μα φυσικά εξ αιτίας του γεγονότος ότι η σύλληψη και γέννηση του Χριστού δεν ήταν φυσική αλλά υπερφυσική δεν συνετελέσθη με τη συνεργεία ανδρός αλλά με τη συνεργία του Παναγίου Πνεύματος.
Η υμνολογία της Ορθοδόξου Εκκλησία παραβάλλει τα δυο περιστατικά: α) της γεννήσεως του Χριστού και β) της καιομένης και μη φλεγομένης βάτου και τα παραβάλλει ώστε να καταδείξει πως όπως η βάτος φλεγόταν χωρίς να καίγεται έτσι και η Παναγία γέννησε τον Σωτήρα Χριστό χωρίς να φθείρει και να απολέσει την παρθενία της ("ὡς γὰρ ἡ βάτος οὐκ ἐκαίετο καταφλεγομένη, οὕτω παρθένος ἔτεκες, καὶ παρθένος ἔμεινας").
Ο χαρακτήρας της Παλαιάς Διαθήκης είναι καθαρά χριστολογικός - χριστοκεντρικός. Προλέγει και προτυπώνει τη γέννηση και έλευση του Σωτήρα Χριστού στον κόσμο, η οποία λαμβάνει χώρα κατά την έναρξη της περιόδου της Καινής Διαθήκης. Ο Υιός και Λόγος του Θεού στη μεν Παλαιά Διαθήκη είναι άσαρκος ενώ στην Καινή είναι ένσαρκος. Η Παλαιά Διαθήκη βρίθει από αναρίθμητες προτυπώσεις της ελεύσεως του Χριστού καθώς και του τρόπο, με τον οποίο έλαβε χώρα, όπως επισημάνει ο ιερός πατήρ της Ορθοδόξου Εκκλησίας ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: "Κύριος παρὰ προφῆταις καταγγέλεται∙ Χριστός ἐν Καινῇ κυρύσσεται".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχόλιο Ιστολογίου
Οι απόψεις που εκφράζονται, απηχούν την προσωπική γνώμη του εκάστοτε γράφοντος.
Γράψτε το σχόλιό σας και απλά περιμένετε λίγες ώρες μέχρι να το δείτε δημοσιευμένο.
Σχόλια που τηρούν στοιχειώδη κανόνες ευπρέπειας είναι αυτονόητο ότι αποτελούν αφορμή διαλόγου και ουδέποτε θα λογοκριθούν.
Δεν επιτρέπονται σχόλια που συκοφαντούν κάποιο πρόσωπο, που περιέχουν υβριστικούς χαρακτηρισμούς κλπ. Για τον λόγο αυτό ενεργοποιήθηκε η προ-έγκριση για να αποφευχθούν κρούσματα προσβλητικής συμπεριφοράς διότι οφείλουμε να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπεια του ιστολογίου μας.
Ανώνυμα σχόλια ή σχόλια με ψευδώνυμο ενδέχεται να διαγραφούν για την διαφύλαξη της ποιότητας. Τα σχόλια δεν είναι πεδίο στείρας αντιπαράθεσης αλλά προβληματισμού και γόνιμου διαλόγου.