«Το βυζαντινό ξωκλήσι του Αγίου Αντωνίου στο μικρό οικισμό των Μονοιτσιών»
Ειρήνης Βασιλάκη
Αρχαιολόγου
 |
| Εικ. 1 Ο οικισμός των Μονοιτσίων |
Στην περιοχή της Τραγαίας μεταξύ δυο χειμάρρων και πάνω σε μια ράχη κατάφυτη από βελανιδιές είναι χτισμένος ο πολύ μικρός και γραφικός οικισμός των Μονοιτσιών (εικ. 1). Η ονομασία του προέρχεται από το βυζαντινό τοπωνύμιο «Μόνοικος», που σημαίνει χωριό που έχει λίγους κατοίκους και βρίσκεται μακριά από τον κύριο οικισμό ή την πόλη.
Το όνομα αυτό μας είναι γνωστό και από ένα κρατίδιο της Ευρώπης – το Μονακό – που εκείνα τα χρόνια ήταν αποικία στη Νότια Γαλλία και λεγόταν «Μόνοικος λιμήν» (Μόνοικος › Μονακό).
Προς το τέλος της Φραγκοκρατίας ιδρύθηκε στο χωριό αυτό η πρώτη εκτός της Χώρας σχολή των Καπουκίνων μοναχών, στην οποία φοιτούσαν παπικοί αλλά και ορθόδοξοι μαθητές.
 |
| Εικ. 2 Η εκκλησία του Αγίου Αντωνίου |
Στην κέντρο του χωριού δεξιά - λίγο μετά το γεφυράκι της εισόδου στον οικισμό από την πλευρά του Χαλκείου - βρίσκεται το βυζαντινό εκκλησάκι του Αγίου Αντωνίου (εικ. 2). Μπροστά σχηματίζεται μια καλαίσθητη αυλή στρωμένη με πλάκες και στολισμένη με νεραντζιές και κυπαρίσσια.
Ο ναός, ο οποίος είναι πρόσφατα ανακαινισμένος, έχει ασυνήθιστη αρχιτεκτονική διαρρύθμιση (εικ. 3). Ανήκει στον τύπο του μονόχωρου με τρούλο και είναι κατασκευασμένος από πέτρα. Η σκεπή είναι επικλινής και καλυμμένη με πλάκες. Μετά την πλαϊνή είσοδο, υπάρχει στο δάπεδο βυζαντινός αετός από μάρμαρο. Πάνω από την πόρτα σε μαρμάρινη πλάκα έχει χαραχθεί η ημερομηνία 1716, η οποία πιθανότατα μαρτυρεί την τελευταία ανακαίνιση.
 |
| Εικ. 3 Η εξωτερική όψη του ναού |
Στο εσωτερικό διατηρούνται αξιόλογες αγιογραφίες. Η πιο σπουδαία είναι αυτή της Θεοτόκου στην κόγχη του Ιερού που έχει μεγάλες διαστάσεις και έντονα χρώματα. Η σωζόμενη επιγραφή αναφέρει : ‘’ΜΗΤΗΡ ΘΕΟΥ Η ΠΛΑΤΥΤΕΡΑ ΤΩΝ ΟΥΡΑΝΩΝ’’. Στη δεξιά πόρτα του τέμπλου εικονίζεται ο «Άρχων Μιχαήλ». Είναι ενδεδυμένος ως στρατηγός και κρατάει ρομφαία. Τα πόδια του πατούν πάνω σε ένα θνήσκοντα άνθρωπο. Στο άλλο χέρι κρατάει ένα νήπιο φασκιωμένο, το οποίο συμβολίζει την ψυχή του θνήσκοντος.
* Πηγή πληροφοριών & φωτογραφιών : Ανωμερίτης Γεώργιος, Βυζαντινό Πάρκο Τραγαίας Νάξου, Εκδόσεις Μίλητος, Αθήνα 2009.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχόλιο Ιστολογίου
Οι απόψεις που εκφράζονται, απηχούν την προσωπική γνώμη του εκάστοτε γράφοντος.
Γράψτε το σχόλιό σας και απλά περιμένετε λίγες ώρες μέχρι να το δείτε δημοσιευμένο.
Σχόλια που τηρούν στοιχειώδη κανόνες ευπρέπειας είναι αυτονόητο ότι αποτελούν αφορμή διαλόγου και ουδέποτε θα λογοκριθούν.
Δεν επιτρέπονται σχόλια που συκοφαντούν κάποιο πρόσωπο, που περιέχουν υβριστικούς χαρακτηρισμούς κλπ. Για τον λόγο αυτό ενεργοποιήθηκε η προ-έγκριση για να αποφευχθούν κρούσματα προσβλητικής συμπεριφοράς διότι οφείλουμε να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπεια του ιστολογίου μας.
Ανώνυμα σχόλια ή σχόλια με ψευδώνυμο ενδέχεται να διαγραφούν για την διαφύλαξη της ποιότητας. Τα σχόλια δεν είναι πεδίο στείρας αντιπαράθεσης αλλά προβληματισμού και γόνιμου διαλόγου.