Θεολογικό Οδοιπορικό στη Μ. Εβδομάδα! ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ! Του Θεολόγου Θεόδωρου Ρόκα!

Θεοδώρου Ρόκα
Θεολόγου
MΑ Ερμηνευτικής Θεολογίας

Η Αγία και Μεγάλη Τετάρτη

"Τῇ ἁγίᾳ καὶ μεγάλῃ Τετάρτῃ, τῆς ἀλειψάσης τὸν Κύριον μύρῳ Πόρνης γυναικός, μνείαν ποιεῖσθαι οἱ θειότατοι Πατέρες ἐθέσπισαν, ὅτι πρὸ τοῦ σωτηρίου Πάθους μικρὸν τοῦτο γέγονε" μας αναφέρει το Συναξάρι της Αγίας και Μεγάλης Τέταρτης και παράλληλα εξηγεί σε ποιό περιστατικό του Ευαγγελίου είναι αφιερωμένη η τρέχουσα ημέρα της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδας. Η Μεγάλη Τετάρτη είναι αφιερωμένη στην ανάμνηση της ειλικρινούς μετανοίας που έδειξε η αμαρτωλή γυναίκα, που μνημονεύουν οι Συνοπτικοί Ευαγγελιστές Ματθαίος και Μάρκος. Η γυναίκα αυτή όταν συνάντησε τον Ιησού Χριστό έπεσε στα πόδια του και τα έπλυνε με τα δάκρυά της εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο την ειλικρινή της μετάνοια για τα όσα αμαρτήματα είχε διαπράξει και εν τέλει έλαβε την άφεση των (Ματθ. 26,6-16) (Μαρκ.14,1-9).


Σύμφωνα με τη διήγηση των προμνημονευθέντων ευαγγελιστών ενώ είχε παρθεί η απόφαση από το Συνέδριο των Ιουδαίων ώστε να θανατώσουν το Χριστό (Ματθ. 26,1-5), ο Κύριος ευρισκόμενος στη Βηθανία στην οικία του Σίμωνα του λεπρού δέχτηκε την εξής κίνηση. Μια γυναίκα προσήλθε προς Αυτόν κρατώντας στα χέρια της ένα δοχείο με ακριβό άρωμα και το περιέχυσε στην κεφαλή του και με τα δάκρυά της έπλυνε τα πόδια του Ιησού ενώ με τα μαλλιά της τα σκούπισε. Η κίνηση αυτή της γυναίκας προκάλεσε την αγανάκτηση των μαθητών οι οποίοι θεώρησαν ότι θα ήταν προτιμότερο να πωληθεί το μύρο αυτό και να δοθούν τα χρήματα στους φτωχούς. Το ίδιο δήλωσε και ο Ιούδας ο Ισκαριώτης φυσικά όχι γιατί τον ενδιέφερε η αρετή της ελεημοσύνης προς τους πτωχούς αλλά αποσκοπούσε να εισπράξει ο ίδιος τα χρήματα. Τότε ο Ιησούς καθησύχασε τους μαθητές του λέγοντάς τους: "Τί κόπους παρέχετε τῇ γυναικί; ἔργον γὰρ καλὸν εἰργάσατο εἰς ἐμέ. Τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε μεθ' ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε. Βαλοῦσα γὰρ αὕτη τὸ μύρον τοῦτο ἐπὶ τοῦ σώματός μου, πρὸς τὸ ἐνταφιάσαι με ἐποίησεν" (Ματθ. 26,10-12)∙ (Μαρκ. 14,6-7).

Η κίνηση αυτή της "αμαρτωλής", κατά την υμνολογία της Ορθοδόξου Εκκλησίας, γυναίκας αποτελούσε μια προτύπωση των αρωμάτων που θα χρησιμοποιούσε αργότερα ο Νικόδημος, ο κρυφός μαθητής του Ιησού που προερχόταν από το Συνέδριο των Ιουδαίων, για να αλείψει το νεκρό σώμα του Χριστού όταν το αποκαθήλωσαν από το Ζωοποιό Ξύλο του τιμίου Σταυρού. Η αμαρτωλή αυτή γυναίκα αισθάνθηκε τη θεότητα, όπως μας πληροφορεί η υμνολογία ("τὴν Σὴν αἰσθομένη θεότητα" Δοξαστικό της Κασσιανής) του Ενσάρκου Υιού και Λόγου του Θεού και με την πράξη της αυτή θέλησε αφενός να "προλάβει" τον Νικόδημο αφετέρου να ζητήσει την άφεση των αμαρτιών της.

"Γυνή, βαλοῦσα σώματι Χριστοῦ μύρον, 

Τὴν Νικοδήμου προὔλαβε σμυρναλόην"

(Από το Συναξάρι της Αγίας και Μεγάλης Τετάρτης).

Η άφεση παρασχέθηκε από τον "μόνο ἔχοντα ἐξουσία συγχωρεῖν ἁμαρτίαις" δωρεοδότη Χριστό και φυσικά αυτό δεν θα άφηνε ανεπηρέαστη την υμνολογία της Εκκλησίας η οποία πολύ συνοπτικά, αλλά περιεκτικά αναφέρει πως: "ἡ μὲν λαβεῖν τὴν ἄφεσιν" και συμπληρώνει πως: "ὁ δε λαβεῖν ἀργύρια" αναφερόμενη φυσικά στον Ιούδα, ο οποίος κατόπιν τούτου έσπευσε προς τους αρχιερείς και τους ζήτησε χρήματα για να τους παραδώσει τον Κύριο της δόξης: "ὅτε ἡ ἁμαρτωλός, προσέφερε τὸ μύρον, τότε ὁ μαθητής, συνεφώνει τοῖς παρανόμοις· ἡ μὲν ἔχαιρε κενοῦσα τὸ πολύτιμον, ὁ δὲ ἔσπευδε πωλῆσαι τὸν ἀτίμητον, αὕτη τὸν Δεσπότην ἐπεγίνωσκεν, οὗτος τοῦ Δεσπότου ἐχωρίζετο, αὕτη ἠλευθεροῦτο, καὶ ὁ Ἰούδας δοῦλος ἐγεγόνει τοῦ ἐχθροῦ" (Στιχηρό Αίνων Αγίας και Μεγάλης Τετάρτης).