Περί Ρυθμού και ειδικώς περί του Τονικού ρυθμού
Λαζάρου Ι. Κουζηνοπούλου
Μουσικοδιδασκάλου
τ. Καθηγητού Ωδείου Αθηνών
 |
| Λάζαρος Ι. Κουζηνόπουλος |
Στην περίπτωση των καλών τεχνών εμφανίζεται: Στις μεν Εικαστικές στο χώρο, στις δε, Μουσική, Χορό και Ποίηση στο χρόνο.
Κατά την Αρχαιότητα ο ρυθμός στην Ποίηση και τη Μουσική, εκδηλώνεται ως σχέση ανάμεσα σε μακρές και βραχείες συλλαβές.
Το ότι η ουσία της σχέση αυτής είναι η έλλογη τάξη, βεβαιώνεται από Αρχαίους συγγραφείς και ειδικά από τον Αριστείδη Κοϊντιλιανό, στον ορισμό του που λέει ότι: "ρυθμός τοίνυν εστί σύστημα εκ χρόνων κατά τινα τάξιν συγκειμένων."
Ο ρυθμός αυτός λέγεται προσωδιακός.
 |
| Χειρόγραφο τής παλαιάς μεθόδου χωρισμένο με διαστολές σε ρυθμικούς πόδες! |
Έτσι η ανάγκη που έχουν να δημιουργήσουν ρυθμό ικανοποιείται με την προσφυγή στον τόνο. Από εδώ και μπρος, ρυθμός θα είναι η σχέση μεταξύ τονισμένων και άτονων συλλαβών. Η νέα μη προσωδιακή Ποίηση, η τονική Ποίηση είναι γεγονός!
Η τονική Ποίηση, ο τονικός ποιητικός ρυθμός είναι φυσικό να επιδράσει στο μελοποιητικό σύστημα του Βυζαντίου, στη μελοποιία της Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής.
Το αποτέλεσμα της επίδρασης αυτής είναι ότι: Οι τονιζόμενες συλλαβές σημειώνουν τα όρια των ρυθμικών ποδών. Το τμήμα του μέλους που μεσολαβεί μεταξύ δύο τονιζομένων συλλαβών, αποτελεί το νέο ρυθμικό πόδα, στον οποίο ο πρώτος χρόνος που φέρει τονιζόμενη συλλαβή είναι ισχυρότερος από τους άλλους.
Η διαδοχή των νέων ρυθμικών ποδών των οποίων το μέγεθος ποικίλλει, καθώς είναι ανάλογο προς τον αριθμό των συλλαβών, που μεσολαβούν μεταξύ των ισχυρών χρόνων, δημιουργεί τη νέα αίσθηση του ρυθμού.
Στο εσωτερικό των ποδών βεβαίως η διάρκεια των μελοποιημένων συλλαβών της τονικής ποιήσεως μπορεί να σχηματίσει ρυθμικούς πυρήνες όμοιους προς τους αρχαίους που είναι όμως αποτέλεσμα επιβιώσεως ή συμπτώσεως. Δεν είναι δηλαδή στην πρόθεση του νέου μελοποιού η δημιουργία σχημάτων που να ανήκουν υποχρεωτικά σε τύπους της προσωδιακής ποίησης.
Τέλος οι τονισμοί των ισχυρών και η συνακόλουθη ρυθμική εντύπωση, εξελίσσονται ταυτόχρονα και παράλληλα με τον καθαυτό ρυθμό, τον πραγματικό ρυθμό, τον πραγματικό ρυθμό του έργου που - όπως σε όλα τα μουσικά έργα - είναι η ροή των διαρκειών των φθόγγων του.
(Από χειρόγραφες σημειώσεις του Δασκάλου προς τους μαθητές της Ψαλτικής Τέχνης στο Ωδείο Αθηνών.)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχόλιο Ιστολογίου
Οι απόψεις που εκφράζονται, απηχούν την προσωπική γνώμη του εκάστοτε γράφοντος.
Γράψτε το σχόλιό σας και απλά περιμένετε λίγες ώρες μέχρι να το δείτε δημοσιευμένο.
Σχόλια που τηρούν στοιχειώδη κανόνες ευπρέπειας είναι αυτονόητο ότι αποτελούν αφορμή διαλόγου και ουδέποτε θα λογοκριθούν.
Δεν επιτρέπονται σχόλια που συκοφαντούν κάποιο πρόσωπο, που περιέχουν υβριστικούς χαρακτηρισμούς κλπ. Για τον λόγο αυτό ενεργοποιήθηκε η προ-έγκριση για να αποφευχθούν κρούσματα προσβλητικής συμπεριφοράς διότι οφείλουμε να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπεια του ιστολογίου μας.
Ανώνυμα σχόλια ή σχόλια με ψευδώνυμο ενδέχεται να διαγραφούν για την διαφύλαξη της ποιότητας. Τα σχόλια δεν είναι πεδίο στείρας αντιπαράθεσης αλλά προβληματισμού και γόνιμου διαλόγου.