Πέμπτη 30 Ιουνίου 2016

Αγιογραφικές προσεγγίσεις (β΄) Η εικόνα του Ασπασμού των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου – Σύμβολο ειρήνης και καταλλαγής

Η εικόνα του Ασπασμού των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου –
Σύμβολο ειρήνης και καταλλαγής

Πρεσβυτέρα Μαρία Τοτού
Αγιογράφος-Μέλος Ε.Ε.Τ.Ε.
Τεταρτοετής φοιτήτρια
Σχολής Καλών Τεχνών Φλώρινας


"Ο ασπασμός των Αποστόλων Πέτρου & Παύλου"
(Τμήμα εικόνας)
Ἀπολυτίκιον

Ἦχος δ’.


"Οἱ τῶν Ἀποστόλων πρωτόθρονοι, καὶ τῆς Οἰκουμένης διδάσκαλοι, τῷ Δεσπότῃ τῶν ὅλων πρεσβεύσατε, εἰρήνην τῆ οἰκουμένῃ δωρήσασθαι, καὶ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν τὸ μέγα ἔλεος."


Οι Απόστολοι, Πέτρος και Παύλος υπήρξαν δύο κορυφαίες προσωπικότητες-θεμελιωτές της Εκκλησίας μας, που άσκησαν μεγάλη επιρροή στην διαμόρφωση του δόγματος [1], « θεμελίους τῆς Ἐκκλησίας, τοὺς ἀληθεῖς στύλους καὶ βάσεις, καὶ σάλπιγγας ἐνθέους, τῶν τοῦ Χριστοῦ δογμάτων καὶ παθημάτων» όπως τους χαρακτηρίζει ο ιερός υμνογράφος διότι αυτοί οι δύο «πάντας εἵλκυσαν πρὸς τὴν θεογνωσίαν»[2]. (στιχηρό ιδιόμελο της Λιτής)

Τετάρτη 29 Ιουνίου 2016

Μελίσματα Ψαλτικής (νζ΄) Εορτή Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Πέτρου & Παύλου

Από την Υμνολογία της Εκκλησίας μας!


Περιεχόμενα Αναρτήσεως: 
α) "Κύριε εκέκραξα...", Ποίοις ευφημιών στέμασιν...", "Ποίοις υμνωδιών κάλεσιν...", "Ποίοις πνευματικοίς άσμασιν...". Κεκραγάριο και Στιχηρά Προσόμοια του Εσπερινού εορτής των Αγίων Πέτρου & Παύλου. Μέλος Πέτρου Λαμπαδαρίου, Ήχος Β΄. Ψάλλει Χορός Ψαλτών υπό την διεύθυνση του Πρωτοψάλτου κ. Δημητρίου Φακίνου.
β) "Τω τριττώ της ερωτήσεως..". Δοξαστικό των Στιχηρών του Εσπερινού εορτής των Αγίων Πέτρου & Παύλου, Ήχος Δ΄. Ψάλλει Χορός Βατοπαιδινών Πατέρων.
γ) " Η πάνσεπτος των Αποστόλων...". Δοξαστικό των Αίνων εορτής των Αγίων Πέτρου & Παύλου. Μέλος Πέτρου Λαμπαδαρίου, Ήχος Πλ. β΄. Ψάλλει ο Πρωτοψάλτης του Ιερού Ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου Πράσινου Λόφου Ν. Ηρακλείου κ. Ζαχαρίας Καρούνης.
δ) "Χερουβικός Ύμνος". Αργοσύντομο Χερουβικό εκ των της Εβδομάδος, μετά προσθηκών μελικών ενοτήτων (Πρόλογος, Κράτημα - Τεριρέμ). Μέλος Πέτρου Λαμπαδαρίου, Ήχο Πλάγιος του Τετάρτου. Ψάλλει ο Χορός Ψαλτών "Καλοφωνάρηδες".
ε) "Εις πάσαν την γην...". Ανέκδοτο Κοινωνικό της Πέμπτης και των Αποστόλων. Μέλος Γεωργίου του Αργυροπούλου (ΙΔ΄ αι.) εξήγηση Χουρμουζίου Χαρτοφύλακος, Ήχος Πλ. α΄. Ψάλλει ο Χορός Ψαλτών "Τρίκκης Μελωδοί".
στ) "Ατελεύτητος υπάρχει...". Δοξαστικό του Εσπερινού εορτής Αγίων Αναργύρων. Μέλος Κωνσταντίνου Βαγενά, Ήχος Πλ. β΄.Ψάλλει Χορός Ψαλτών υπό την Διεύθυνση του Πρωτοψάλτου του Ι.Ν. Αγίων Αναργύρων Αμαρουσίου κ. Χάρη Σιμεωνίδη.
ζ) "Πηγήν ιαμάτων...". Δοξαστικό των Αίνων εορτής Αγίων Αναργύρων. Μέλος Στεφάνου Λαμπαδαρίου, Ήχος Δ΄. Ψάλλει ο Πρωτοψάλτης κ. Νεκτάριος Αδάμ.

Τρίτη 28 Ιουνίου 2016

Τελετουργικά Θέματα (ιβ΄) Το ασματικό και το μοναστικό τυπικό των ιερών ακολουθιών και η σύγχρονη λειτουργική πρακτική.

Το ασματικό και το μοναστικό τυπικό των ιερών ακολουθιών 
και η σύγχρονη λειτουργική πρακτική.

Γεωργίου Ζαραβέλα 
Λειτουργιολόγου 
Καθηγητού Θεολόγου 
Α΄Αρσακείου Γυμνασίου Ψυχικού

Η τυπική διάταξη των ακολουθιών της ανατολικής χριστιανικής Εκκλησίας συνιστά μεγάλο κεφάλαιο της ιστορίας της Θείας Λατρείας. Η διαμόρφωση του εκκλησιαστικού τυπικού βρίσκεται σε μία διαχρονικά εξελισσόμενη πορεία, η οποία εν πολλοίς έχει πλέον παγιωθεί, αλλά δεν έχει περιέλθει σε τέλμα, αφού η ιδιαίτερη δυναμική και ζωτικότητα της εκκλησιαστικής σύναξης δεν επιτρέπουν την μουμιοποίηση της Λατρείας και την μεταβολή της σε μουσειακό είδος. 

Άγιος Συμεών
Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης
Η πορεία της ευχαριστιακής σύναξης μέσα στον κόσμο ανέδειξε την αρχική διάκριση της λατρείας σε δύο επιμέρους τυπικά, σύμφωνα και με τη ρήση του Συμεών Θεσσαλονίκης: «τυπικά δέ εἰσι διπλᾶ» (Διάλογος, κεφ. Τ’, PG 155, στ. 553C). Η παράλληλη ύπαρξη δύο επιμέρους τυπικών διατάξεων των εκκλησιαστικών ακολουθιών εξηγείται από τον χαρακτήρα, την ιδιομορφία και τη σύνθεση των εκκλησιαστικών κοινοτήτων, τις οποίες εξέφραζαν αρμόδια. Οι δύο κατηγορίες αυτές αποτελούν αφενός το ασματικό ή ενοριακό τυπικό, το οποίο ακολουθούσαν οι ενοριακές - κοσμικές συνάξεις και αφετέρου το μοναστικό τυπικό, οι διατάξεις του οποίου εφαρμόζονταν στα καθολικά των ιερών μονών.

Κυριακή 26 Ιουνίου 2016

Κυριακάτικοι Στοχασμοί! Κυριακή των Αγίων Πάντων!

Ας τρέχουμε τον καλόν αγώνα!

Πανοσ. Αρχιμανδρίτου
π. Χερουβείμ Βελέτζα
Ιεροκήρυκα Ι.Μ. Κερκύρας

Τιμά και εορτάζει σήμερα η αγία μας Εκκλησία τους Αγίους Πάντες, όλους τους γνωστούς και τους άγνωστους αδελφούς μας οι οποίοι έζησαν κατά Χριστόν και αξιώθηκαν των επουρανίων στεφάνων. Η περικοπή από την προς Εβραίους επιστολή, μάς παρουσιάζει τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι άγιοι, και την δύναμη που άντλησαν από την πίστη, προκειμένου να διεξέλθουν τον κάθε αγώνα τους. «Αδελφοί», μάς λέει ο απόστολος Παύλος, «οι Άγιοι Πάντες διά της πίστεως κατέρριψαν βασίλεια, εργάστηκαν την δικαιοσύνη, γεύτηκαν όσα υποσχέθηκε ο Θεός σε αυτούς, έφραξαν στόματα λεόντων, διέφυγαν κάθε κίνδυνο, είτε από φωτιά, είτε από μαχαίρι, είτε από ασθένεια. Άλλοι από αυτούς ξυλοκοπήθηκαν μέχρι θανάτου και δεν δέχτηκαν να γλιτώσουν τη ζωή τους, προκειμένου να πετύχουν μια καλύτερη ανάσταση. Άλλοι πάλι υπέμειναν μύριες όσες κακουχίες, εμπαιγμούς, μαστιγώσεις και φυλακίσεις· λιθοβολήθηκαν, πριονίστηκαν, θανατώθηκαν με μαχαίρι, έζησαν φορώντας προβιές με στερήσεις, με θλίψεις και κακουχίες σαν να μη τούς άξιζε ο κόσμος, περιπλανώμενοι σε σπηλιές και βουνά και στις τρύπες της γης. Και όμως όλοι αυτοί, αν και έδωσαν την καλή μαρτυρία της πίστεως, δεν απέκτησαν την υπόσχεση, επειδή ο Θεός προέβλεψε για μάς κάτι καλύτερο, για να μη τελειωθούν χωρίς εμάς. Γι αυτό λοιπόν κι εμείς, έχοντας γύρω μας τόσο μεγάλο νέφος μαρτύρων, αφού αποτινάξουμε κάθε βαρύ φορτίο και την αμαρτία που μάς περιπλέκει, ας τρέχουμε με υπομονή τον αγώνα που βρίσκεται μπροστά μας, προσβλέποντας στον αρχηγό της πίστεώς μας και τελειοποιητή Ιησού Χριστό». 

Σάββατο 25 Ιουνίου 2016

Μελίσματα Ψαλτικής (νστ΄) Κυριακή Αγίων Πάντων

Μελίσματα Ψαλτικής Κυριακής Αγίων Πάντων!

Τῇ σήμερον ἡμέρᾳ, Κυριακῇ μετὰ τὴν Πεντηκοστήν, τὴν τῶν ἁπανταχοῦ τῆς οἰκουμένης ἐν Ἀσίᾳ, Λιβύῃ, καὶ Εὐρώπῃ, Βορρᾷ τε καὶ Νότῳ, Ἁγίων πάντων Ἑορτὴν ἑορτάζομεν.


α) "Μαρτύρων θείων χορός...",Δοξαστικό των Στιχηρών του Εσπερινού Κυριακής των Αγίων Πάντων. Μέλος Στεφάνου Λαμπαδαρίου, Ήχος Πλ. β΄. Ψάλλει ο Πρωτοψάλτης κ. Νεκτάριος Αδάμ.
β) "Πάσα Πνοή...", "Αινείται...", "Κύριε ει και κριτηρίω...", "Κύριε, όπλον κατὰ του διαβόλου...". Πασαπνοάριο και Αναστάσιμα Στιχηρά των Αίνων. Μέλος Αθανασίου Καραμάνη, Ήχος Πλ. δ΄, Ψάλλει ο αείμνηστος Πρωτοψάλτης Καβάλας Ματθαίος Τσαμκιράνης.
γ) "Εις το όρος...". Δοξαστικό των Αίνων Κυριακής των Αγίων Πάντων. Μέλος Θρασύβουλου Στανίτσα, Ήχος α΄. Ψάλλει ο Χορός Ψαλτών "Εν Ψαλτηρίω...".
δ) "Αργή Δοξολογία". Εκλογή στίχων εκ της Αργής Δοξολογίας. Μέλος Γρηγορίου Πρωοψάλτου, Ήχος Πλ. δ΄χρωματικός. Ψάλλει ο αείμνηστος Πρωτοψάλτης Γεώργιος Σύρκας.
ε) "Αποστολικό Ανάγνωσμα". Κυριακής των Αγίων Πάντων. Εμμελής απαγγελία από τον αείμνηστο Άρχοντα Μουσικοδιδάσκαλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου Δημήτριο Σουρλαντζή.
στ) "Χερουβικός Ύμνος...". Μέλος Θεοδώρου Φωκαέως, Ήχος Πλ. δ΄. Ψάλλει ο Πρωτοψάλτης Nikola Antonov στη Σλαβονική γλώσσα.
ζ) "Αγαλλιάσθε δίκαιοι εν Κυρίω...". Κοινωνικό της Κυριακής των Αγίων Πάντων. Μέλος Πέτρου Λαμπαδαρίου, Ήχος Πλ. Α΄. Ψάλλει ο Πρωτοψάλτης κ. Δημήτριος Σκρέκας.

Παρασκευή 24 Ιουνίου 2016

Επισημάνσεις επί του Κοινωνικού της Κυριακής των Αγίων Πάντων!

Το Κοινωνικό της Κυριακής των Αγίων Πάντων

Θεοδώρου Ρόκα 
Θεολόγου 
MΑ Ερμηνευτικής Θεολογίας



Παρατηρούμε στη σελίδα 249 των Διπτύχων της Εκκλησίας της Ελλάδος ότι ως Κοινωνικό της Κυριακής των Αγίων Πάντων ορίζεται το: "Ἀγαλλιάσθε δίκαιοι ἐν Κυρίῶ∙ τοῖς εὐθέσι πρέπει αἴνεσις. Ἀλληλούια", όπως ακριβώς ορίζεται από το Τυπικό της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας στην παράγραφο 53 της Τυπικής Διάταξης των Ακολουθιών του Πεντηκοσταρίου[1].
Ο ψαλμικός αυτός στίχος, που ψάλλεται ως Κοινωνικό κατά την ημέρα που προαναφέραμε, προέρχεται από τον ΛΒ' Ψαλμό, ο οποίος αποτελεί ύμνο στο Θεό - Δημιουργό του σύμπαντος κόσμου και Κύριο ολόκληρης της ιστορίας, όπου οι πιστοί καλούνται να δοξάσουν το Δημιουργό τους[2].

Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 26η Ιουνίου έως 2α Ιουλίου 2016

Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 26η Ιουνίου έως 2α Ιουλίου 2016

Πέμπτη 23 Ιουνίου 2016

"Υμνογραφικά - Ερμηνευτικά" (α΄) Η σύγχυση των γλωσσών και η γλωσσολαλία της Πεντηκοστής (του Θεοδώρου Ρόκα)

Με μεγάλη χαρά σας παρουσιάζουμε την νέα Θεματική Ενότητα του ιστολογίου μας με τίτλο "Υμνογραφικά -  Ερμηνευτικά". Η ενότητα αυτή θα πραγματεύεται σύντομη ερμηνεία (ενίοτε αγιογραφική) σε τρέχοντα υμνολογικά ζητήματα της Εκκλησιαστικής υμνολογίας.
Την επιμέλεια και την παρουσίαση θα την έχει ο Θεολόγος, Ιεροψάλτης και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης στην Ερμηνευτική Θεολογία κ. Θεόδωρος Ρόκας τον οποίο και ευχαριστούμε πολύ για την συνεργασία!

Η σύγχυση των γλωσσών και η γλωσσολαλία της Πεντηκοστής.


Θεοδώρου Ρόκα
Θεολόγου
Ma Ερμηνευτικής Θεολογίας 


"Γλῶσσαι ποτὲ συνεχύθησαν, διὰ τὴν τόλμαν τῆς πυργοποιΐας, γλῶσσαι δὲ νῦν ἐσοφίσθησαν, διὰ τὴν δόξαν τῆς θεογνωσίας. Ἐκεῖ κατεδίκασε Θεὸς τοὺς ἀσεβεῖς τῷ πταίσματι, ἐνταῦθα ἐφώτισε Χριστὸς τοὺς ἁλιεῖς τῷ Πνεύματι". Το παρόν Δοξαστικό που ψάλλεται τόσο ως Δοξαστικό των Αποστίχων του Εσπερινού της Πεντηκοστής, όσο και ως Δοξαστικό των Αίνων κατά τον Όρθρο της Δευτέρας του Αγίου Πνεύματος προβάλλει και αντιπαραβάλλει δυο σημαντικά γεγονότα που αφορούν την ιστορία της ανθρωπότητας. Το πρώτο είναι η σύγχυση των γλωσσών που μνημονεύεται στο βιβλίο της Γενέσεως και το δεύτερο είναι η γλωσσολαλία, δηλ. το χάρισμα εκείνο που δόθηκε στους αγίους Αποστόλους του Κυρίου κατά την ημέρα της Πεντηκοστής, όπως περιγράφεται στο βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων. 

Τετάρτη 22 Ιουνίου 2016

Σεμινάριο παραδοσιακής και Βυζαντινής μουσικής στη Σχολή Ελληνικής Μουσικής Τέττιξ

Στην Αθήνα, στη σχολή Τέττιξ, θα πραγματοποηθεί το θερινό σεμινάριο Παραδοσιακής και Βυζαντινής μουσικής από τις 4 Ιουλίου έως και τις 9 Ιουλίου. Έγκριτοι καθηγητές, ο καθένας στον τομέα του, θα αναπτύξουν τεκμηριωμένες θεωρίες μέσα από πλήθος παραδειγμάτων και βιωματικών δράσεων.
Τα μαθήματα θα γίνονται καθημερινά από 17.00 έως 22.00 στο όμορφο νεοκλασικό που βρίσκεται στην οδό Λυσίου αρ. 9 στους Αέρηδες στην Πλάκα.

Μελίσματα Ψαλτικής (νε΄) Από την Υμνολογία της Εκκλησίας μας (Ήχος Βαρύς)

Από την Υμνολογία της Εκκλησίας μας!


Περιεχόμενα Αναρτήσεως
α) "Λόγον αγαθόν", Εκλογή στίχων εκ του Πολυελέου. Μέλος Γεωργίου του Κρητός. Ήχος Βαρύς διατονικός. Ψάλλει ο αείμνηστος Πρωτοψάλτης της Μ.τ.Χ.Ε. Θρασύβουλος Στανίτσας (24.12.1959) (Μετά μουσικού κειμένου) 
β) "Κράτημα" από τον πολυέλεο του Γεωργίου του Κρητός και συγκεκριμένα από το "Δόξα Πατρί...". Ήχος Βαρύς διατονικός. Ψάλλει Χορός Ψαλτών Αγρινίου υπό την διεύθυνση του Πρωτοψάλτου και Δασκάλου της Ψαλτικής Τέχνης κ. Ανδρέα Λανάρα.
γ) "Δοξολογία". Εκλογή στίχων εκ της Δοξολογίας σε μέλος Γεωργίου Ρυσίου. Ήχος Βαρύς διατονικός. Ψάλλει ο Χορός Ψαλτών "Εργαστήρι Ψαλτικής".
δ) "Χερουβικός Ύμνος". Ήχος Βαρύς διατονικός. Ψάλλει ο Άρχων Πρωτοψάλτης της Μ.τ.Χ.Ε. κ. Λεωνίδας Αστέρης
ε) "Πάσαν την ελπίδα μου...". Καλοφωνικός ειρμός. Μέλος Νικολάου Κακουλίδη, Ήχος Βαρύς διατονικός. Ψάλλει ο Πρωτοψάλτης κ. Γεώργιος Κακουλίδης.

Τρίτη 21 Ιουνίου 2016

Τελετουργικά θέματα (ια΄) Η καθιέρωση και τα καθήκοντα του Αναγνώστη κατά τον Συμεών Θεσσαλονίκης, (του Γεωργίου Ζαραβέλα)

Η καθιέρωση και τα καθήκοντα του αναγνώστη κατά τον Συμεών Θεσσαλονίκης!


Γεωργίου Ζαραβέλα 
Λειτουργιολόγου 
Καθηγητού Θεολόγου 
Α΄Αρσακείου Γυμνασίου Ψυχικού

Άγιος Συμεών Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης
Ο βαθμός του αναγνώστη συνιστά την πρώτη βαθμίδα της ιερωσύνης. Αν και παραμένει στις τάξεις των λαϊκών, εισάγεται χειροθετούμενος στην πρώτη τάξη του κατώτερου κλήρου και αναλαμβάνει επίσημα διακονία στις συνάξεις του εκκλησιαστικού σώματος. Ο Συμεών, αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, ο τελευταίος βυζαντινός υπομνηματιστής της Θείας Λατρείας, σημαντικός τυπικάρης και συμβολικός θεολόγος της, αναφέρεται στο έργο του: «Διάλογος εν Χριστώ κατά πασών των αιρέσεων και περί της μόνης πίστεως του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, των ιερών τελετών τε και μυστηρίων πάντων της Εκκλησίας» (PG, vol. 155), στα κεφάλαια ρνη’ - ρξ’ και ρπε’ - ρπστ’, στην τάξη του αναγνώστη, την καθιέρωσή του, τα καθήκοντα και τις πνευματικές υποχρεώσεις που οφείλει να λαμβάνει υπόψη του.

Κυριακή 19 Ιουνίου 2016

Αγιογραφικές προσεγγίσεις (α΄) Το Άγιον Πνεύμα στην Ορθόδοξη Εικονογραφία (της Πρεσβ. Μαρίας Τοτού)

Με μεγάλη χαρά σας παρουσιάζουμε την νέα θεματική ενότητα του ιστολογίου μας με τίτλο "Αγιογραφικές προσεγγίσεις". Η ενότητα αυτή έχει ως σκοπό την ενημέρωση των φίλων αναγνωστών μας πάνω σε θέματα Βυζαντινής Τέχνης και ειδικότερα σε θέματα εικονογραφήσεως στην Ορθόδοξη Ανατολική Εκκλησία μας. Θα αφορά την ερμηνευτική και θεολογική προσέγγιση του θέματος της εικόνας, τους εικονογραφικούς τύπους και την ανάλυσή τους, τις πηγές έμπνευσης τους καθώς και την σχέση τους με την υμνογραφία. 
Την επιμέλεια και την παρουσίαση θα την έχει η Αγιογράφος, τεταρτοετής Φοιτήτρια της Σχολής Καλών Τεχνών Φλώρινας και συνεργάτης του Χορού μας Πρεσβυτέρα Μαρία Τοτού! Αξίζει να αναφέρουμε στο σημείο αυτό ότι η κ. Τοτού είχε την ευγενή καλοσύνη να φιλοτεχνήσει τόσο το έμβλημα του Χορού μας όσο και το λογότυπο του ιστολογίου μας και την ευχαριστούμε θερμά!

Το Άγιον Πνεύμα στην Ορθόδοξη Εικονογραφία!

Πρεσβυτέρα Μαρία Τοτού
Αγιογράφος-Μέλος Ε.Ε.Τ.Ε.
Τεταρτοετής φοιτήτρια
Σχολής Καλών Τεχνών Φλώρινας

"Η φιλοξενία του Αββραάμ"
Αίθουσα δεξιώσεων Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου Βαρικού Φλώρινας
Έργο Πρεσβ. Μαρίας Τοτού, 2008

«Καί εἰς τό Πνεῦμα τό Ἅγιον, τό κύριον, 
τό ζωοποιόν, τό ἐκ τοῦ Πατρός ἐκπορευόμενον, 
τό σύν Πατρί καί Υἱῶ συμπροσκυνούμενον 
καί συνδοξαζόμενον, τό λαλήσαν διά τῶν προφητῶν».
(Εκ του Συμβόλου της Πίστεως)

«Τό Ἄγιον Πνεῦμα, τό τρίτο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, εἰκονίζεται στήν ὁρθόδοξη εἰκονογραφία μόνο ὑποστατικῶς, δηλ. ὡς ἐκπορευόμενο ἀπό τόν Πατέρα ὄχι ὄμως οὐσιαστικῶς δηλ. μέ τά ἄλλα δύο πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδος, τόν Πατέρα καί τόν Υἱό.» [1]


Οι κυριότερες από τις απεικονίσεις αυτές είναι:  

Σάββατο 18 Ιουνίου 2016

Μελίσματα Ψαλτικής (νδ΄) Κυριακή της Πεντηκοστής

Μελίσματα Ψαλτικής Σαββάτου προ της Πεντηκοστής
καί Κυριακής της Πεντηκοστής 

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Κυριακῇ ὀγδόῃ ἀπὸ τοῦ Πάσχα, τὴν ἁγίαν Πεντηκοστὴν ἑορτάζομεν.


Περιεχόμενα Αναρτήσεως:
Σάββατο προ της Πεντηκοστής
α) "Θρηνώ και οδύρομαι...", Δοξαστικό των Εσπερίων Σαββάτου προ της Πεντηκοστής. Ψάλλει ο Μέγας Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Πατριαρχείου π. Γεώργιος Τσέτσης καί ο Πρωτοψάλτης του Ι.Ν. Αγίας Αικατερίνας Πετραλώνων κ. Δανιήλ Καραμπάσης.
β) "Ως άνθος μαραίνεται..." Δοξαστικό των Αίνων Σαββάτου προ της Πεντηκοστής. Ψάλλει ο Πρωτοψάλτης κ. Βασίλειος Λιάκος.
γ) "Μακάριοι ους εξελέξω...". Κοινωνικό του Σαββάτου προς της Πεντηκοστής. Ψάλλει ο Αιδεσ. Πρωτ. π. Νικόλαος Λαζαρόπουλος.
Κυριακή της Πεντηκοστής
Εσπερινός
δ) "Κυριε εκέκραξα...", "Πεντηκοστή εορτάσομεν..." Κεκραγάριο και στιχηρό Ιδιόμελο των εσπερίων της Κυριακής της Πεντηκοστής. Ψάλλει ο αείμνηστος Άρχων Πρωτοψάλτης της Μ.τ.Χ.Ε. Κωνσταντίνος Πρίγγος.
ε) "Πάντα χορηγεί..." Στιχηρό ιδιόμελο των εσπερίων της Κυριακής της Πεντηκοστής. Ψάλλει η Γερόντισσα Μαριάμ.
στ) "Δεύτε λαοί τὴν τρισυπόστατον Θεότητα...". Δοξαστικό των Εσπερίων Κυριακής της Πεντηκοστής. Ψάλλει Χορός μοναζουσών του Ι. Κοινοβίου Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Ορμύλιας Χαλκιδικής.
ζ) "Γλώσσαι ποτέ συνεχύθησαν...". Δοξαστικό των Αποστίχων Κυριακής της Πεντηκοστής. Ψάλλει ο Πρωτοψάλτης κ. Νικόλαος Παπαδημητρίου
Όρθρος
η) "Θεός Κύριος...", "Ευλογητός ει Χριστέ...". Απολυτίκιο της Κυριακής της Πεντηκοστής. Ψάλλει ο αείμνηστος Άρχων Πρωτοψάλτης της Μ.τ.Χ.Ε. Θρασύβουλος Στανίτσας.
θ) "Πόντω εκάλυψε...",  "Θείω καλυφθείς...". Καταβασίες διπλές Κυριακής της Πεντηκοστής. Ψάλλει ο Αρχών Πρωτοψάλτης της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής. κ. Φώτιος Κετσετζής.
ι) ''Πασα πνοή...", "Αινείται...", "Παράδοξα σήμερον είδον...", "Το Πνεῦμα το άγιον..." , "Το Πνεύμα το άγιον, φως, και ζωή..." . Ψάλλει ο αείμνηστος Πρωτοψάλτης Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης Χρύσανθος Θεοδοσόπουλος.
ια) "Βασιλεύ ουράνιε παράκλητε...". Δοξαστικό των Αίνων Κυριακής της Πεντηκοστής. Ψάλλει ο π. Θωμάς Μικραγιαννανίτης της αδελφότητος των Θωμάδων Αγίου Όρους.
Θεία Λειτουργία
ιβ) "Μη της φθοράς...". Αντί του Άξιον εστίν..." Την Κυριακή της Πεντηκοστής. Ψάλλει ο αείμνηστος Πρωτοψάλτης Σπυρίδων Μαϊδανόγλου.΄
ιγ) "Το πνεύμα σου το αγαθόν...". Κοινωνικό της Κυριακής της Πεντηκοστής. Ψάλλει ο Χορός Ψαλτών "Τρόπος".
ιδ) "Είδομεν το φως...", Μέλος αργό. Ψάλλει ο αείμνηστος Πρωτοψάλτης Γεώργιος Σύρκας
Εσπερινος γονυκλισίας
ιε) "Τις Θεός μέγας...". Προκείμενο του Εσπερινού της Δευτέρας του Αγίου Πνεύματος.Ψάλλει ο Χορός Ψαλτών "Εργαστήρι Ψαλτικής".

Πέμπτη 16 Ιουνίου 2016

Τελετουργικά Θέματα (ι΄) Τα αγιογραφικά αναγνώσματα και η ανάγνωσή τους στη λατρεία. (του Γεώργιου Ζαραβέλα)

Τα αγιογραφικά αναγνώσματα και η ανάγνωσή τους στη λατρεία.

Γεωργίου Ζαραβέλα 
Θεολόγου
ΜΑ Ιστορικής Θεολογίας - Λειτουργικής ΕΚΠΑ

Αγιογραφικά αναγνώσματα ονομάζουμε τις αρμόδιες για τη θεία λατρεία βιβλικές περικοπές. Οι περικοπές αυτές αποτελούν μικρά, συγκεκριμένα για κάθε ακολουθία, ημέρα και εορτή τμήματα της Αγίας Γραφής, τα οποία αναγιγνώσκει στις εκκλησιαστικές συνάξεις ο λειτουργός ή ο αναγνώστης και προέρχονται είτε από την Παλαιά, είτε από την Καινή Διαθήκη.

Τα αναγνώσματα αυτά λαμβάνουν διάφορες ονομασίες, ανάλογα με την ακολουθία στην οποία διαβάζονται, την προέλευσή τους, αλλά και την τελετουργική θέση τους. Τα μεν καινοδιαθηκικά αναγνώσματα χωρίζονται σε: α) ευαγγελική περικοπή, δηλαδή απόσπασμα ή σύνολο αποσπασμάτων από τα τέσσερα Ευαγγέλια της Καινής Διαθήκης (Μάρκου, Ματθαίου, Λουκά, Ιωάννη) και β) αποστολική περικοπή, δηλαδή απόσπασμα από τις Πράξεις των Αποστόλων και τις Επιστολές της Καινής Διαθήκης (Παύλου ή Καθολικές). Τα δε παλαιοδιαθηκικά αναγνώσματα είναι γνωστά και ως Προφητείες. Ο χαρακτηρισμός αυτός δεν είναι ακριβής, αφού περικοπές της παλαιάς Διαθήκης μπορούν να προέρχονται και από άλλες κατηγορίες βιβλίων της, όπως τα ιστορικά (Γένεση, Έξοδος, Βασιλειών κ.λπ.) ή τα ποιητικά (Παροιμίες Σολομώντος, Σοφία Σολομώντος κ.α.). Η ανάγνωση, όμως, περικοπών κυρίως από τα προφητικά βιβλία καθιέρωσε την ανωτέρω ορολογία ως δηλωτική όλων των παλαιοδιαθηκικών αναγνωσμάτων.

Τετάρτη 15 Ιουνίου 2016

Μελίσματα Ψαλτικής (νγ΄)

Από την Υμνολογία της Εκκλησίας μας!


Περιεχόμενα Αναρτήσεως:
α) "Εξομολογείσθε τω Κυρίω...". Εκλογή εκ του Πολυελέου. Μέλος Πέτρου Μπερεκέτου. Ψάλλει ο Χορός Ψαλτών "Εργαστήρι Ψαλτικής" υπό την διεύθυνση του Πρωτοψάλτου κ. Αθανασίου Παϊβανά.
β) Δοξολογία. Μέλος Γεωργίου Βιολάκη. Ψάλλει ο Άρχων Υμνωδός της Μ.τ.Χ.Ε. κ. Γεώργιος Χατζηχρόνογλου και ο αείμνηστος Άρχων Μουσικοδιδάσκαλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κων/πόλεως Δημήτριος Σουρλαντζής.
γ) Χερουβικός Ύμνος. Μέλος αργό Γρηγορίου Πρωτοψάλτου. Ψάλλει Χορός Βατοπαιδινών Πατέρων.
δ) " Ἄξιον ἐστιν" μετά κρατήματος από τη δίχορη οκτάηχη "Τιμιωτέρα" σε μέλος Δαμιανού του Βατοπαιδινού. Ψάλλει ο Γέρων Αντίπας Αγιορείτης.
δ) "Θεοτόκε Παρθένε", "σερβικόν"". Μέλος ανωνύμου από Χιλανδαρινό χειρόγραφο. Ψάλλει Σερβική Βυζαντινή Χορωδία υπό την διεύθυνση του Δασκάλου της Ψαλτικής Τέχνης κ. Igor Zirojevic.

Τρίτη 14 Ιουνίου 2016

Η βυζαντινή μουσική στις σλαβόφωνες χώρες!

Η βυζαντινή μουσική στις σλαβόφωνες χώρες! 


Κωνσταντίνου Φωτόπουλου
Πρωτοψάλτου, Μουσικολόγου
Ιδρυτού "Σχολείου Ψαλτικής"


«Είναι σίγουρο ότι η βυζαντινή μουσική δεν αφήνει κανένα μας αδιάφορο. Ή μας αρέσει υπερβολικά ή δεν μας αρέσει καθόλου». Αυτά είπε κάποια ακροάτρια στα μέλη της βυζαντινής χορωδίας της Μόσχας μετά από μια ακολουθία. Πράγματι η βυζαντινή μουσική καθίσταται για δεύτερη φορά «σημείο αντιλεγόμενο» στην ιστορία των σλαβικών εκκλησιών.

«Ενομίσαμεν ότι μετεκομίσθημεν εις τους ουρανούς˙ χορός αγγέλων καταβαίνων εξ’ ουρανών έψαλλε υπο τους θόλους της Αγίας Σοφίας μετα των Ελλήνων ψαλτών.» Αυτή η αναφορά των απεσταλμένων του πρίγκηπα Βλαδίμηρου στην Κωνσταντινούπολη συνέβαλε στην επικράτηση της Ορθοδοξίας στη Ρωσία. Η κατα καιρούς πρόσκληση ψαλτών απ’ το Βυζάντιο προκειμένου να διδάξουν την εκκλησιαστική μουσική στις σλαβικές χώρες, οι ομοιότητες των πρώτων σημειογραφιών εκκλησιαστικής ρωσικής και βυζαντινής μουσικής και η ύπαρξη πολλών χειρογράφων στη σλαβική γλώσσα με βυζαντινή παρασημαντική μαρτυρούν τη μετάγγιση της ψαλτικής παραδόσεως στο σλαβικό χώρο. Ιστορικές συγκυρίες οδήγησαν στην απομάκρυνση από την πηγή. Έπειτα από μακρά πορεία - διαφορετική σε κάθε χώρα- καθιερώθηκε σχεδόν παντού η πολυφωνική μουσική στη λατρεία, με κομβικό σημείο τη βίαιη επιβολή της δυτικής μουσικής από το Μ.Πέτρο.

Κυριακή 12 Ιουνίου 2016

Κυριακάτικοι στοχασμοί! Κυριακή των Αγίων Πατέρων

Κυριακάτικοι Στοχασμοί!

Κυριακή των Αγ. Πατέρων της Α' Οικουμενικής Συνόδου

Πανοσ. Αρχιμανδρίτου
π. Χερουβείμ Βελέτζα
Ιεροκήρυκα Ι.Μ. Κερκύρας

Κατά τη σημερινή Κυριακή έχει ορίσει η Εκκλησία μας να εορτάζουμε και να τιμούμε την μνήμη των αγίων 318 Πατέρων της Α' Οικουμενικής Συνόδου, που συνήλθε στη Νίκαια της Βιθυνίας το 325 μ.χ., καταδίκασε την αίρεση του Αρειανισμού και θέσπισε το Σύμβολο της Πίστεως, κοινό για όλους τους χριστιανούς, το οποίο περιέχει συνοπτικά τα κύρια σημεία της ορθής Πίστεως. Ο σημερινός εορτασμός, μια Κυριακή πριν την Πεντηκοστή, θεσπίστηκε για να τονιστεί η θεότητα του προσώπου του Χριστού και η μεγάλη σημασία αυτής της αλήθειας για ολόκληρη την Εκκλησία. 

Σάββατο 11 Ιουνίου 2016

Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 12ης έως 18ης Ιουνίου 2016

Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 12ης έως 18ης Ιουνίου 2016

Μελίσματα Ψαλτικής (νβ΄) Κυριακή των Αγίων Πατέρων!

Μελίσματα Ψαλτικής Κυριακής των Αγίων Πατέρων

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Κυριακῇ ἑβδόμῃ ἀπὸ τοῦ Πάσχα, τὴν ἐν Νικαίᾳ πρώτην Οἰκουμενικὴν Σύνοδον ἑορτάζομεν, τῶν τριακοσίων δέκα καὶ ὀκτὼ θεοφόρων Πατέρων.


Περιεχόμενα Ανάρτησης: 
α) "Κεκραγάριο - Στιχηρά", Κεκραγάριο και Αναστάσιμα Στιχηρά της Οκτωήχου, Ψάλλει ο Πρωτοψάλτης του Μητροπολιτικού Ναού Σπάρτης κ. Παναγιώτης Τζανάκος και ο Λαμπαδάριος κ. Ευάγγελος Θεοδώρου.
β) "Τας μυστικάς σήμερον του Πνεύματος..." Δοξαστικὸ των εσπερίων της Κυριακής των Αγίων Πατέρων. Ψάλλει ο Πρωτοψάλτης του Πανίερου Ναού Ευαγγελιστρίας Τήνου κ. Στυλιανός Κοντακιώτης.
γ) "Τις μη μακαρίσει σε....", Δογματικό Θεοτοκίο της Οκτωήχου. Ψάλλει ο Λαμπαδάριος του Μητροπολιτικού Ναού Ζωοδόχου Πηγής πόλεως Ναξου κ. Δημήτριος Παπάνης. ετά μουσικού κειμένου).
δ) "Πασαπνοάριο - Στιχηρα". Αναστάσιμα Στιχηρά των Αίνων της Οκτωήχου.Ψάλλει ο αείμνηστος Μουσικοδιδάσκαλος και Πρωτοψάλτης Αβραάμ Ευθυμιάδης και ο Θ. Σουτζίδης.
ε) "Όλην συγκροτήσαντες...", Στιχηρό προσόμοιο των Αίνων της Κυριακής των Αγίων Πατέρων. Ψάλλει ο Πρωτοψάλτης κ. Γεώργιος Κακουλίδης.
στ) "Των Αγίων Πατέρων ο χορός...". Δοξαστικό των Αίνων της Κυριακής των Αγίων Πατέρων. Ψάλλει ο αείμνηστος Άρχων Πρωτοψάλτης της Μ.τ.Χ.Ε. Ιάκωβος Ναυπλιώτης ο Νάξιος. ετά μουσικού κειμένου).
ζ) "Αργή Δοξολογία". Εκλογή στίχων Δοξολογίας. Ψάλλει Χορός Βατοπαιδινών Πατέρων. (μετά μουσικού κειμένου).
η) "Τρισάγιον - Δύναμις" . Τρισάγιος Ύμνος μετά του δύναμις. Ψάλλει Ορθόδοξη Μοναχή. (Μετά μουσικού κειμένου)

Παρασκευή 10 Ιουνίου 2016

Ερμηνευτικές Προσεγγίσεις σε Ύμνους της Εκκλησίας μας! Εκδήλωση Συνδέσμου Ιεροψαλτών Νομού Χανίων



Ανακοίνωση Εκδήλωσης του Συνδέσμου Ιεροψαλτών Νομού Χανίων την Κυριακή 12 Ιουνίου 2016

Σύνδεσμος Ιεροψαλτών Νομού Χανίων "Γεώργιος ο Κρης"
Σύνδεσμος Φιλολόγων Νομού Χανίων 

"Ερμηνευτικές Προσεγγίσεις σε Ύμνους της Εκκλησίας μας"

Κυριακή 12 Ιουνίου 2016, 6 μ.μ.
Ιερός Ναός Αγίου Νεκταρίου Παχιανών

Για πληρέστερη ενημέρωση παρατίθεται παρακάτω το πλήρες πρόγραμμα της εκδήλωσης



Πέμπτη 9 Ιουνίου 2016

Τελετουργικά θέματα (θ΄) Η διαμόρφωση της έναρξης της Θείας Λειτουργίας (του Γεώργιου Ζαραβέλα)

Η διαμόρφωση της έναρξης της Θείας Λειτουργίας

Γεωργίου Ζαραβέλα 
Λειτουργιολόγου

Θεμέλιο και βασικός πυλώνας της εκκλησιαστικής σύναξης αποτελεί το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, το οποίο παρέδωσε ο ίδιος ο Κύριος, δείχνοντας τον τρόπο, με τον οποίο επιτυγχάνεται η ένωση - κοινωνία κάθε πιστού με τον αναστημένο Χριστό, αλλά και μεταξύ των πιστών, που μετέχουν στο μυστήριο. Η Θεία Λειτουργία, το Μυστήριο των Μυστηρίων έχει συγκεκριμένη τυπική διάταξη, η οποία αναπτύχθηκε σταδιακά, λαμβάνοντας τη σημερινή μορφή. 

Ο Μυστικός Δείπνος
Η Θεία Ευχαριστία παραδόθηκε από τον Χριστό τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου και σε όλη την αρχέγονη Εκκλησία γινόταν στις εσπερινές συνάξεις των χριστιανών, τις επονομαζόμενες και ως Αγάπες, σύμφωνα με το παράδειγμα Εκείνου. Η αρχική δομή του μυστηρίου ήταν πολύ απλή. Οι πιστοί συνέτρωγαν και ακολούθως μελετούσαν και ερμήνευαν βιβλικές περικοπές, ακολουθούσε η μετάληψη από το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου και, τέλος, τα μέλη της σύναξης αποχωρούσαν από την οικία της συνάθροισης, ψάλλοντας ύμνους και ωδές. 

Τετάρτη 8 Ιουνίου 2016

Διήμερο Σεμινάριο Ψαλτικῆς Τέχνης στὴν Πάτρα!

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!


Διήμερο Σεμινάριο Ψαλτικῆς Τέχνης στὴν Πάτρα μὲ τὸν μουσικολογιώτατο  Ἄρχοντα Διδάσκαλο τοῦ Ἀποστόλου τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας



κ. Δημήτριο Νεραντζῆ.


Τὸ Τμῆμα Βυζαντινῆς Μουσικῆς τοῦ «ΕΥΡΩΠΙΟΥ ΩΔΕΙΟΥ» στὴν Πάτρα, μὲ ἰδιαίτερη χαρὰ ἀναγγέλλει τὴν πραγματοποίηση Διημέρου Σεμιναρίουἑρμηνείας τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης μὲ θέμα :

Μελίσματα Ψαλτικής (να΄) Απόδοση του Πάσχα και Εορτή της Αναλήψεως

Μελίσματα Ψαλτικής της Αποδόσεως του Πάσχα
και της Εορτής της Αναλήψεως του Κυρίου!

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!

Τῇ Πέμπτῃ τῆς ἕκτης Ἑβδομάδος ἀπὸ τοῦ Πάσχα, 
τὴν Ἀνάληψιν ἑορτάζομεν τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.


Περιεχόμενα Αναρτήσεως:
Εις την Απόδοσιν του Πάσχα
α)"Χριστός Ανέστη..." σε διάφορες γλώσσες. Ψάλλει Χορός Βατοπαιδινών Πατέρων. 
β) "Αναστάσεως ημέρα...", Δοξαστικό Πασχάλιας Περιόδου. Μέλος Γεωργίου Τσατσαρώνη. Ψάλλει ο Χορός Ψαλτών "Βυζαντινές φωνές".
γ)  Εκ της Ακολουθίας της Αναστάσεως. Ψάλλει Χορός Βατοπαιδινών Πατέρων.
Εις την εορτή της Αναλήψεως
δ) "Ο Κύριος ανελήφθη εις ουρανούς...", "Κύριε, τη ση, Αναλήψει...", "Εν τοις όρεσι τοις αγίοις...", "Κύριε, οι Απόστολοι ως είδόν σε...", "Των κόλπων των πατρικών μη χωρισθείς...". Στιχηρά Ιδιόμελα και Δοξαστικό της εορτής της Αναλήψεως. Ψάλλει ο Άρχων Μουσικοδιδάσκαλος της Μ.τ.Χ.Ε. κ. Θεόδωρος Βασιλικός.
ε) "Θείω καλυφθείς...". Καταβασίες της εορτής της Αναλήψεως. Ψάλλει ο Πρωτοψάλτης του Μητροπολιτικού Ναού Σπάρτης κ. Παναγιώτης Τζανάκος και ο Λαμπαδάριος κ. Ευάγγελος Θεοδώρου
ζ) "Σε την υπερ νουν...". Αντί του Άξιον Εστίν εις την εορτή της Αναλήψεως. Ψάλλει ο Πρωτοψάλτης του Μητροπολιτικού Ναού Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ναούσης κ. Ιωάννης Μακρογιώργος
στ) "Ετέχθης, ως αυτός ηθέλησας...". Δοξαστικό των Αίνων της εορτής της Αναλήψεως. Ψάλλει κλιμάκιο του Χορού Ψαλτών "Τρόπος".
ζ) "Ανέβη ο Θεὸς εν αλαλαγμω...".Κοινωνικό της Εορτής της Αναλήψεως.