Η Υμνολογία της Ε' Κυριακής των Νηστειών
Θεοδώρου Ρόκα
Θεολόγου - MΑ Ερμηνευτικής Θεολογίας
Ε' Κυριακή των Νηστειών η ερχόμενη Κυριακή και το Συναξάρι της ημέρας μας πληροφορεί πως η
Κυριακή αυτή είναι αφιερωμένη στη μνήμη της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας: "τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Κυριακῇ πέμπτῃ τῶν Νηστειῶν, διετάχθημεν μνήμην ποιεῖσθαι τῆς Ὁσίας Μητρὸς ἡμῶν Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας". Η υμνολογία του εσπερινού του Σαββάτου είναι αφιερωμένη εξ ολοκλήρου στην οσία Μαρία την Αιγυπτία, η οποία έζησε τον Στ' αιώνα ζώντας βίο άσωτο μέχρι που ταξίδεψε στην πόλη της Ιερουσαλήμ και εμποδίστηκε να προσκυνήσει τον Τίμιο Σταυρό όταν αποπειράθηκε να μπει στο Ναό. Τότε άλλαξε η ζωή της άρδην και αποσύρθηκε στην έρημο όπου ζούσε ασκητικά μέχρι το τέλος της ζωής της. Στο τέλος αξιώθηκε να εξομολογηθεί και να μεταλάβει των Αχράντων Μυστηρίων από τον αββά Ζωσιμά.
Όμως η υμνολογία του όρθρου της Κυριακής μοιράζεται ανάμεσα σε δυο θέματα: α) την οσία Μαρία και β) στον πλούσιο και τον Λάζαρο, όπως καταδεικνύεται μέσα από τον πρώτο κανόνα του όρθρου και το δοξαστικό των αίνων:
"Οὐκ ἔστιν ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καὶ πόσις ἀλλὰ δικαιοσύνη καὶ ἄσκησις, σὺν ἁγιασμῷ· ὅθεν οὐδὲ πλούσιοι εἰσελεύσονται ἐν αὐτῇ, ἀλλ' ὅσοι τοὺς θησαυρούς αὐτῶν ἐν χερσὶ πενήτων ἀποτίθενται. Ταῦτα καὶ Δαυῒδ ὁ Προφήτης διδάσκει λέγων· Δίκαιος ἀνὴρ ὁ ἐλεῶν ὅλην τὴν ἡμέραν, ὁ κατατρυφῶν τοῦ Κυρίου καὶ τῷ φωτὶ περιπατῶν ὃς οὐ μὴ προσκόψῃ, ταῦτα δὲ πάντα, πρὸς νουθεσίαν ἡμῶν γέγραπται ὅπως νηστεύοντες, χρηστότητα ποιήσωμεν, καὶ δῴη ἡμῖν Κύριος ἀντὶ τῶν ἐπιγείων τὰ ἐπουράνια".
Παρατηρούμε λοιπόν πως η υμνολογία του όρθρου της ημέρας εναλλάσσεται ανάμεσα στα δυο αυτά
θέματα. Γιατί γίνεται όμως αυτό; διότι πολύ απλά η Ε' Κυριακή των Νηστειών ήταν αφιερωμένη στην παραβολή του πλουσίου και του Λαζάρου που εξιστορείται στο κατά Λουκά ευαγγέλιο (16,19-31). Η δε τοποθέτηση του εορτασμού της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας κατά την ημέρα αυτή έγινε λόγω μετάθεσης του εορτασμού της μνήμης της από την πρώτη Απριλίου.
Ο πρώτος κανόνας του όρθρου, το δοξαστικό των αίνων αποτελούν κατάλοιπα αυτού του παλαιού εορτασμού - της παλιάς αφιέρωσης. Παράλληλα ως κατάλοιπο θεωρείται και το πρώτο ιδιόμελο του τελευταίου κατανυκτικού εσπερινού που τελείται το απόγευμα της Ε' Κυριακής των Νηστειών:
"Θαυμαστὴ τοῦ Σωτῆρος, ἡ δι' ἡμᾶς φιλάνθρωπος γνώμη· τῶν μελλόντων γὰρ τὴν γνῶσιν, ὡς παρόντων κεκτημένος, τοῦ Λαζάρου καὶ τοῦ Πλουσίου, τὸν βίον ἐστηλίτευσε· τῶν ἑκατέρων οὖν τὸ τέλος ἑνοπτριζόμενοι, τοῦ μὲν φύγωμεν, τὸ ἀπηνὲς καὶ μισάνθρωπον, τοῦ δὲ ζηλώσωμεν, τὸ καρτερὲς καὶ μακρόθυμον, πρὸς τὸ σὺν αὐτῷ τοῦ Ἀβραὰμ κόλποις, ἐνθαλπόμενοι βοᾶν· Δικαιοκρῖτα Κύριε, δόξα σοι".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχόλιο Ιστολογίου
Οι απόψεις που εκφράζονται, απηχούν την προσωπική γνώμη του εκάστοτε γράφοντος.
Γράψτε το σχόλιό σας και απλά περιμένετε λίγες ώρες μέχρι να το δείτε δημοσιευμένο.
Σχόλια που τηρούν στοιχειώδη κανόνες ευπρέπειας είναι αυτονόητο ότι αποτελούν αφορμή διαλόγου και ουδέποτε θα λογοκριθούν.
Δεν επιτρέπονται σχόλια που συκοφαντούν κάποιο πρόσωπο, που περιέχουν υβριστικούς χαρακτηρισμούς κλπ. Για τον λόγο αυτό ενεργοποιήθηκε η προ-έγκριση για να αποφευχθούν κρούσματα προσβλητικής συμπεριφοράς διότι οφείλουμε να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπεια του ιστολογίου μας.
Ανώνυμα σχόλια ή σχόλια με ψευδώνυμο ενδέχεται να διαγραφούν για την διαφύλαξη της ποιότητας. Τα σχόλια δεν είναι πεδίο στείρας αντιπαράθεσης αλλά προβληματισμού και γόνιμου διαλόγου.