Υμνογραφικά - Ερμηνευτικά (νθ΄) Το Η΄ Εωθινό Δοξαστικό

Το Η΄ Εωθινό Δοξαστικό

Θεοδώρου Ρόκα

Θεολόγου

Μ.Α. Ερμηνευτικής Θεολογίας

Το επόμενο κατά σειρά εωθινό δοξαστικό του Όρθρου των Κυριακών, μετά την Κυριακή των Αγίων Πάντων, είναι το Η' εωθινό, το οποίο είναι το ακόλουθο:

"Τὰ τῆς Μαρίας δάκρυα οὐ μάτην χεῖνται θερμῶς· ἰδοὺ γὰρ κατηξίωται, καὶ διδασκόντων Ἀγγέλων, καὶ τῆς ὄψεως τῆς σῆς ὦ Ἰησοῦ· ἀλλ' ἔτι πρόσγεια φρονεῖ, οἷα γυνὴ ἀσθενής· διὸ καὶ ἀποπέμπεται μὴ προσψαῦσαί σοι Χριστέ. Ἀλλ' ὅμως κήρυξ πέμπεται τοῖς σοῖς Μαθηταῖς, οἷς εὐαγγέλια ἔφησε, τὴν πρὸς τὸν πατρῷον κλῆρον ἄνοδον ἀπαγγέλλουσα. Μεθ' ἧς ἀξίωσον καὶ ἡμᾶς, τῆς ἐμφανείας σου".

Φυσικά δεν θα μπορούσε το ανωτέρω δοξαστικό να μην αποτελεί συνέχεια της ευαγγελικής περικοπής που προέρχεται από το κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο γνωστή ως Η' εωθινό ευαγγέλιο, η οποία είναι η εξής: "Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, Μαρία εἱστήκει πρὸς τὸ μνημεῖον κλαίουσα ἔξω· ὡς οὖν ἔκλαιε, παρέκυψεν εἰς τὸ μνημεῖον, καὶ θεωρεῖ δύο ἀγγέλους ἐν λευκοῖς καθεζομένους, ἕνα πρὸς τῇ κεφαλῇ, καὶ ἕνα πρὸς τοῖς ποσίν, ὅπου ἔκειτο τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ, καὶ λέγουσιν αὐτῇ ἐκεῖνοι· Γύναι, τί κλαίεις; λέγει αὐτοῖς· Ὅτι ᾖραν τὸν Κύριόν μου, καὶ οὐκ οἶδα ποῦ ἔθηκαν αὐτόν· καὶ ταῦτα εἰποῦσα ἐστράφη εἰς τὰ ὀπίσω, καὶ θεωρεῖ τὸν Ἰησοῦν ἑστῶτα, καὶ οὐκ ᾒδει ὅτι Ἰησοῦς ἐστι. Λέγει αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς· Γύναι, τί κλαίεις; τίνα ζητεῖς; ἐκείνη δοκοῦσα ὅτι ὁ κηπουρὸς ἐστι, λέγει αὐτῷ· Κύριε, εἰ σὺ ἐβάστασας αὐτόν, εἰπέ μοι ποῦ αὐτὸν ἔθηκας, κᾀγὼ αὐτὸν ἀρῶ· λέγει αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς· Μαρία· στραφεῖσα ἐκείνη λέγει αὐτῷ· Ῥαββουνί· ὃ λέγεται Διδάσκαλε· λέγει αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς, Μή μου ἃπτου· οὔπω γὰρ ἀναβέβηκα πρὸς τὸν πατέρα μου, πορεύου δὲ πρὸς τοὺς ἀδελφούς μου, καὶ εἰπὲ αὐτοῖς· Ἀναβαίνω πρὸς τὸν πατέρα μου καὶ πατέρα ὑμῶν, καὶ Θεόν μου καὶ Θεὸν ὑμῶν· ἔρχεται Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ ἀπαγγέλλουσα τοῖς μαθηταῖς ὅτι ἑώρακε τὸν Κύριον· καὶ ταῦτα εἶπεν αὐτῇ" (Ιωαν. 20,11-18).

Από τα δυο αυτά κείμενα, δηλ. την ευαγγελική περικοπή και το Η' εωθινό δοξαστικό θα απομονώσουμε δυο φράσεις, οι οποίες αναφέρονται στο ίδιο περιστατικό και θέλουν να καταδείξουν το ίδιο και το αυτό γεγονός, δηλ. την αποτροπή της ψηλαφήσεως του σώματος του Αναστάντος Χριστού από τη Μαρία τη Μαγδαληνή: "λέγει αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς, Μή μου ἃπτου" (Ιωαν. 20,17) "διὸ καὶ ἀποπέμπεται μὴ προσψαῦσαί σοι Χριστέ".

Θα αναρωτηθεί κανείς, γιατί ενώ ο Αναστάς Χριστός προέτρεψε τον μαθητή του τον Θωμά να ψηλαφήσει τα χέρια, τα πόδια και την ακήρατο του πλευρά ενώ αντίθετα αποτρέπει την Μαρία την Μαγδαληνή να τον αγγίξει; Η απάντηση είναι μια, σαφής και συγκεκριμένη. Ο μεν Θωμάς ήθελε να ψηλαφήσει τον Αναστάντα Κύριό του προκειμένου να βεβαιωθεί οτι πρόκειται για τον μέχρι πρότινος Σταυρωθέντα και πλεον Αναστάντα Διδάσκαλό του ενώ η Μαρία η Μαγδαληνή θεωρούσε πως ο Ιησούς που έβλεπε μπροστά την ήταν ο ίδιος ο Ιησούς που έβλεπε και συνδιαλεγόταν μαζί του πριν από το Πάθος και την Ανάστασή Του. Έτσι λοιπόν αντιλαμβανόμενος ο παντογνώστη Κύριος τις προθέσεις, τις αντιλήψεις, τα άδηλα και τα κρύφια της Μαρίας της Μαγδαληνής την απέτρεψε κάθετα απ το να τον αγγίξει λέγοντάς της "Μή μου ἃπτου" .

Ο δε υμνογράφος της Ορθοδόξου Εκκλησίας λαμβάνοντας υπ όψην τη χάρη που δέχτηκε η Μαρία η Μαγδαληνή προσπαθεί να φέρει τον κάθε πιστό χριστιανό στη θέση αυτής της γυναίκας ώστε να αξιωθεί και αυτός με τη σειρά του να γευθεί τη δόξα της Αναστάσεως του Κυρίου: "Μεθ' ἧς ἀξίωσον καὶ ἡμᾶς, τῆς ἐμφανείας σου".