Πέμπτη 20 Ιουλίου 2017

Οδοιπορικό στη Βυζαντινή Νάξο (κ’) «Ο ναός του Προφήτη Ηλία στη συνοικία του Μπούργου»

«Ο ναός του Προφήτη Ηλία στη συνοικία του Μπούργου»

Ειρήνης Βασιλάκη
Aρχαιολόγου

Ο Ιερός Ναός του Προφήτη Ηλία βρίσκεται στη συνοικία του Μπούργου της Χώρας. Ο Μπούργος (λέξη που προέρχεται από το ιταλικό borgo = οχυρωμένος οικισμός) διαμορφώθηκε στα βόρεια και βορειοδυτικά του Κάστρου και κατοικήθηκε από Λατίνους και Έλληνες «αστούς», κατοίκους δηλαδή που είχαν πληθώρα ενασχολήσεων και δεν βιοπορίζονταν μονάχα από την καλλιέργεια της γης. Οριοθετείται από τρεις πύλες : την Πόρτα του Γιαλού που έφερε στο υπέρθυρο το οικόσημο των Κρίσπων, το Εξώμπουργο όπου είναι και η εκκλησία του Προφήτη Ηλία και την Πύλη της Εβριακής μετά την οποία άρχιζε η συνοικία των Εβραίων (εικ. 1). 

Εικ. 1 Η Πύλη του Εξωμπούργου δίπλα στο ναό
Ο ναός αρχικά ήταν μονόχωρος καμαροσκέπαστος. Στη συνέχεια έγινε σύνθετος αφού ενώθηκε εσωτερικά στα πλάγια με ένα κτίριο με καμάρες και τόξα. Το κτίσμα αυτό που είναι το σημερινό παρεκκλήσιο του Αγίου Σπυρίδωνα φέρει στο υπέρθυρό του το έμβλημα της οικογένειας των Παλαιολόγων, όπως αυτό προέκυψε μετά την επιγαμία τους με τους Γατελούζους της Λέσβου1 (εικ. 2 .). 

Εικ. 2. Το παρεκκλήσιο του Αγίου Σπυρίδωνα
με το έμβλημα των Παλαιολόγων

Εσωτερικά αυτό που ελκύει το βλέμμα του προσκυνητή είναι το αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο στο οποίο δεσπόζουν δύο εντυπωσιακές εικόνες. Πρόκειται για την Παναγία Γλυκοφιλούσα και τον Προφήτη Ηλία (εικ. 3). Οι εικόνες αποδίδονται στον Άγγελο τον Κρήτα, έναν εξαιρετικό ζωγράφο που πέρασε από την Νάξο όπου και άφησε σημαντικά έργα υψηλής τέχνης (εικ. 4) (εικ. 5). Μέσα στο Ιερό η Αγία Τράπεζα στηρίζεται σε κίονα (εικ. 6). 

Εικ. 3 Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του Ναού

Εικ. 4. Η Εικόνα της Θεοτόκου στο Τέμπλο

Εικ. 5 Η Εικόνα του Προφήτου Ηλία
στο Τέμπλο

Εικ. 6 Ο ανάγλυφος κίονας στήριξης της Αγίας Τράπεζας

Ο ναός του Προφήτη Ηλία αντιμετωπίζει ποικίλα οικοδομικά προβλήματα, τα οποία χάρη στις ακούραστες προσπάθειες του εφημερίου Αποστόλου Βελώνη αναμένεται να αντιμετωπιστούν σύντομα από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων.


1 Μαστορόπουλος Γ., «Ναοί και μονύδρια της Χώρας Νάξου κατά την εποχή του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη», ΕΕΚΜ, Τόμος ΙΘ΄, Αθήνα 2005, σελ. 378. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σχόλιο Ιστολογίου

Οι απόψεις που εκφράζονται, απηχούν την προσωπική γνώμη του εκάστοτε γράφοντος.

Γράψτε το σχόλιό σας και απλά περιμένετε λίγες ώρες μέχρι να το δείτε δημοσιευμένο.

Σχόλια που τηρούν στοιχειώδη κανόνες ευπρέπειας είναι αυτονόητο ότι αποτελούν αφορμή διαλόγου και ουδέποτε θα λογοκριθούν.

Δεν επιτρέπονται σχόλια που συκοφαντούν κάποιο πρόσωπο, που περιέχουν υβριστικούς χαρακτηρισμούς κλπ. Για τον λόγο αυτό ενεργοποιήθηκε η προ-έγκριση για να αποφευχθούν κρούσματα προσβλητικής συμπεριφοράς διότι οφείλουμε να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπεια του ιστολογίου μας.

Ανώνυμα σχόλια ή σχόλια με ψευδώνυμο ενδέχεται να διαγραφούν για την διαφύλαξη της ποιότητας. Τα σχόλια δεν είναι πεδίο στείρας αντιπαράθεσης αλλά προβληματισμού και γόνιμου διαλόγου.