Υμνογραφικά - Ερμηνευτικά (οστ΄) Το Άγιο των Αγίων στην υμνολογία της εορτής των Εισοδείων της Θεοτόκου

Το Άγιο των Αγίων στην υμνολογία της εορτής των Εισοδείων της Θεοτόκου

Θεοδώρου Ρόκα,
Θεολόγου
Μ.Α. Ερμηνευτικής Θεολογίας 

Έλαβε χώρα και ο εορτασμός των Εισοδείων της Θεοτόκου και τώρα διανύουμε την περίοδο των μεθεόρτων της εορτής. Στον εσπερινό της εορτής εψάλη ως έκτο στιχηρό προσόμοιο το ακόλουθο:

"Τῶν Ἁγίων εἰς Ἅγια, ἡ Ἁγία καὶ ἄμωμος, ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι εἰσοικίζεται, καὶ δι' Ἀγγέλου ἐκτρέφεται, τῷ ὄντι ὑπάρχουσα, ἁγιώτατος ναός, τοῦ Ἁγίου Θεοῦ ἡμῶν, τοῦ τὰ σύμπαντα, ἁγιάσαντος ταύτης εἰσοικήσει, καὶ θεώσαντος τὴν φύσιν, τὴν τῶν βροτῶν ὀλισθήσασαν".

Το προσόμοιο αυτό εξ αρχής κάνει λόγο για την είσοδο της Παναγίας στο "Άγιο των Αγίων" και μας κάνει να αναρωτηθούμε ποιο είναι αυτό το "Άγιο των Αγίων" στο οποίο εισάγεται η Παναγία;

Το Άγιο των Αγίων είναι το τρίτο και τελευταίο τμήμα του Ναού των Ιεροσολύμων, το οποίο απαντά σε όλους τους ισραηλιτικούς χώρους, δηλ. τη Σκηνή του Μαρτυρίου ή Σκηνή της Συναντήσεως, το Ναό του Σολομώντος, το Ναό του Ζοροβάβελ και τέλος το Ναό του Ηρώδη.

Στα δυο πρώτα ιερά δηλ. στη Σκηνή του Μαρτυρίου, η οποία ήταν φορητή και στο Ναό του Σολομώντος το Άγιο των Αγίων υπήρχε η Κιβωτός της Διαθήκης, την οποία άπαξ του ενιαυτού (δηλ. μια φορά το χρόνο) ο αρχιερέας των Ιουδαίων ράντιζε με αίμα ζώου κατά την ημέρα της εορτής του Εξιλασμού. Ενώ στα έτερα δυο ιερά δηλ. στο Ναό του Ζοροβάβελ και στο Ναό του Ηρώδη το Άγιο των Αγίων ήταν κενό επειδή η Κιβωτός της Διαθήκης κλάπηκε και εξαφανίστηκε κατά την πολιορκία και καταστροφή της Ιερουσαλήμ από τους Νεοβαβυλωνίους ή Χαλδαίους το 587 π.Χ.

Όπως προείπαμε στο Άγιο των Αγίων κατά τους μεταιχμαλωσιακούς χρόνους, δηλ. τους χρόνους που μεσολαβούν από το διάταγμα του Κύρου που αφορούσε την παλιννόστηση των ιουδαίων μέχρι τους χρόνους της ελεύσεως του Ιησού Χριστού, δεν υπήρχε τίποτα. ήταν κενό. Η Κιβωτός της Διαθήκης δεν υπήρχε πια. Πλέον όμως στο Άγιο των Αγίων υπάρχει η θεόπαις Μαριάμ, εκείνη η οποία προοριζόταν να καταστεί μητέρα του Θεού, εκείνη η οποία θα προσφέρει ολόκληρη την ύπαρξή της ώστε να συντελεστεί το γεγονός της σαρκώσεως του Υιού και Λόγου του Θεού, εκείνη η οποία θα καταστεί πραγματική Κιβωτός όχι του Νόμου της Παλαιάς Διαθήκης αλλά του ίδιου του Νομοθέτης και Νομοδότη Χριστού. Και εδώ είναι που έρχεται η υμνολογία της εορτής και το τονίζει με σφοδρότητα και μεγάλη πίστη ψάλλοντας: "Ἔνδον ἐν τῷ Ναῷ τοῦ Θεοῦ, ὁ θεοχώρητος ναὸς ἀνατίθεται, Παρθένος ἡ Παναγία" (Απόστιχα του Εσπερινού)∙ "Σήμερον ὁ θεοχώρητος ναός, ἡ Θεοτόκος ἐν Ναῷ Κυρίου προσάγεται, καὶ Ζαχαρίας ταύτην ὑποδέχεται. Σήμερον τὰ τῶν Ἁγίων Ἅγια ἀγάλλονται, καὶ ὁ χορὸς τῶν Ἀγγέλων, μυστικῶς πανηγυρίζει" (Ιδιόμελο μετά το ευαγγέλιο του Όρθρου)∙ "Σήμερον τῷ Ναῷ προσάγεται, ἡ Πανάμωμος Παρθένος, εἰς κατοικητήριον τοῦ παντάνακτος Θεοῦ" (Δοξαστικό των Αίνων).