Τετάρτη 8 Νοεμβρίου 2017

Οδοιπορικό στη Βυζαντινή Νάξο (κστ’) «Ο πρόσφατα αποκατεστημένος ναός του Ταξιάρχη στα Μονοίτσια». Από την Αρχαιολόγο Ειρήνη Βασιλάκη

«Ο πρόσφατα αποκατεστημένος ναός του Ταξιάρχη στα Μονοίτσια»

Ειρήνης Βασιλάκη
Αρχαιολόγου

Εικ. 1 Η κάτοψη του ναού

Ο ναός του Ταξιάρχη βρίσκεται σε αγροκτηνοτροφική περιοχή κοντά στον οικισμό των Μονοικίων
της Τραγαίας. Αν και σήμερα είναι δίκλιτος, αρχικά ανήκε στον τύπο της τρίκλιτης βασιλικής (εικ. 1 Η κάτοψη του ναού όπως φαίνεται στην ενημερωτική πινακίδα που έχει τοποθετηθεί στο μνημείο). Μετά το 12ο αιώνα το νότιο κλίτος κατέπεσε, απομονώθηκε από τον υπόλοιπο ναό, κτίστηκε νέος τοίχος στα νότια και έτσι ο ναός μετατράπηκε σε δίκλιτο. Έγιναν αρκετές επεμβάσεις στο μνημείο στο πέρασμα του χρόνου (εικ. 2 Η ανατολική όψη του ναού εξωτερικά). 


Εικ. 2 Η ανατολική όψη του ναού εξωτερικά
Κατά τη διάρκεια ανασκαφής του χώρου περιμετρικά του ναού εντοπίστηκαν τάφοι στο σημείο όπου πριν υπήρχε το νότιο κλίτος. Παρομοίως βρέθηκαν τάφοι και στο εσωτερικό του μνημείου, στα βόρεια και στα δυτικά χωρίς όμως αξιόλογα ευρήματα. Κάποια στιγμή κατέρρευσε και ο βόρειος τείχος και ο ναός περιορίστηκε στο μεσαίο και μεγαλύτερο κλίτος (εικ. 3 Η δυτική όψη του ναού εξωτερικά).


Εικ. 3 Η δυτική όψη του ναού εξωτερικά

Εικ. 4 Άποψη της εισόδου εσωτερικά
Ο ναός διαθέτει δύο θύρες εισόδου, μία για κάθε κλίτος. Το δάπεδο βρίσκεται σε χαμηλότερο επίπεδο. Κλίμακες με σκαλοπάτια οδηγούν στο εσωτερικό του μνημείου (εικ. 4 Άποψη της εισόδου εσωτερικά). Διατηρείται ζωγραφικός διάκοσμος στους τοίχους της εκκλησίας. Μερικές από τις τοιχογραφίες χρονολογούνται σε αρκετά πρώιμους χρόνους (πρώτη χιλιετία) (εικ. 5 Άποψη του Ιερού εσωτερικά). Η παράσταση της Θεοφάνειας στο τεταρτοσφαίριο της αψίδας του Ιερού είναι μοναδική και παρουσιάζει το Χριστό ένθρονο ανάμεσα σε εξαπτέρυγα σεραφείμ (εικ. 6 Η παράσταση της Θεοφάνειας). Στον ημικύλινδρο απεικονίζονται οι Απόστολοι και η τοιχογραφία αυτή, όπως και του τεταρτοσφαιρίου, χρονολογείται στην πρώτη φάση (εικ. 7 Η απεικόνιση των Αποστόλων στον ημικύλινδρο της αψίδας του Ιερού). Ζωγραφική εντοπίζεται και σε δεύτερη φάση στο ναό, τόσο στην αψίδα όσο και στο νότιο τοίχο. 


Εικ. 5. Άποψη του Ιερού εσωτερικά

Εικ. 6 Η παράσταση της Θεοφάνειας

Εικ. 7 Η απεικόνιση των Αποστόλων στον ημικύλινδρο της αψίδας του Ιερού

Την περίοδο 2013-2015 έγιναν εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης του ναού από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και σήμερα το μνημείο είναι σε εξαιρετική κατάσταση και επισκέψιμο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σχόλιο Ιστολογίου

Οι απόψεις που εκφράζονται, απηχούν την προσωπική γνώμη του εκάστοτε γράφοντος.

Γράψτε το σχόλιό σας και απλά περιμένετε λίγες ώρες μέχρι να το δείτε δημοσιευμένο.

Σχόλια που τηρούν στοιχειώδη κανόνες ευπρέπειας είναι αυτονόητο ότι αποτελούν αφορμή διαλόγου και ουδέποτε θα λογοκριθούν.

Δεν επιτρέπονται σχόλια που συκοφαντούν κάποιο πρόσωπο, που περιέχουν υβριστικούς χαρακτηρισμούς κλπ. Για τον λόγο αυτό ενεργοποιήθηκε η προ-έγκριση για να αποφευχθούν κρούσματα προσβλητικής συμπεριφοράς διότι οφείλουμε να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπεια του ιστολογίου μας.

Ανώνυμα σχόλια ή σχόλια με ψευδώνυμο ενδέχεται να διαγραφούν για την διαφύλαξη της ποιότητας. Τα σχόλια δεν είναι πεδίο στείρας αντιπαράθεσης αλλά προβληματισμού και γόνιμου διαλόγου.